ଶ୍ରାବଣ ମାସର ଶୁକ୍ଲ ପକ୍ଷ ପଞ୍ଚମୀକୁ ନାଗ ପଞ୍ଚମୀ କୁହାଯାଏ। ଏହି ଦିନ ନାଗ ଦେବତାଙ୍କ ପୂଜା କରିବା ସହିତ କିଛି ଜିନିଷ କରିବାକୁ ବାରଣ କରାଯାଇଛି। ଯଦି ଆପଣ ଏହିସବୁ ଜିନିଷ ନ ବାରଣ କରନ୍ତି, ତେବେ ନାଗ ଦେବତା କ୍ରୋଧ କରନ୍ତି। ନାଗ ଦେବତା ଧନର ରକ୍ଷକ। ନାଗ ଦେବତା କ୍ରୋଧ କଲେ ଘରୁ ସୁଖ-ଶାନ୍ତି ଚାଲିଯାଏ। ଏହି ଦିନ ସର୍ପମାନଙ୍କୁ ପୂଜା କରାଯାଏ ଏବଂ କ୍ଷୀରରେ ଅଭିଷେକ କରାଯାଏ।
ପୌରାଣିକ କାଳରୁ, ସର୍ପମାନଙ୍କୁ ଦେବତା ପରି ପୂଜା କରାଯାଏ। ନାଗ ପଞ୍ଚମୀ ଦିନ ନାଗ ଦେବତାଙ୍କୁ ପୂଜା କରି ସମସ୍ତ ଇଚ୍ଛା ପୂରଣ ହୁଏ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ। ଏଥିସହ ନାଗ ପଞ୍ଚମୀ ଅବସରରେ କରାଯାଇଥିବା ପୂଜା ରାହୁ-କେତୁ ଏବଂ କାଳସର୍ପ ଦୋଷ ପ୍ରଭାବରୁ ମୁକ୍ତି ଦେଇଥାଏ। ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ଏହି ଦିନ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଯିଏ ଶିବଙ୍କୁ ପୂଜା କରନ୍ତି ଏବଂ ସାପ ଦେବତାଙ୍କ ପୂଜା ସହିତ ରୁଦ୍ରାଭିଷେକ କରନ୍ତି, ତାଙ୍କ ଜୀବନର ସମସ୍ତ ଅସୁବିଧା ଦୂର ହୋଇଯାଏ। ଏହି ଦିନ ସାପ ଦେବତାଙ୍କୁ ପୂଜା କରନ୍ତୁ ଏବଂ ତାଙ୍କୁ କ୍ଷୀର, ମିଠା ଏବଂ ଫୁଲ ଅର୍ପଣ କରନ୍ତୁ। ନାଗ ପଞ୍ଚମୀ ଦିନ ପୂଜାପାଠ ସମୟରେ ନାଗ ପଞ୍ଚମି ମନ୍ତ୍ର ଜପ କରାଯିବା ଉଚିତ୍।
ନାଗ ପଞ୍ଚମୀ ଦିନ କ’ଣ କରିବା ଉଚିତ ଆଉ କ’ଣ ନ କରିବା ଉଚିତ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା….
କ’ଣ ନ କରିବା ଉଚିତ :
ନାଗ ପଞ୍ଚମୀ ଦିନ କେବେ ବି ଜମି ଖୋଳନ୍ତୁ ନାହିଁ। ମାଟି ତଳେ ସାପ ଘର କରି ରୁହନ୍ତି। ତେଣୁ ଆପଣ ମାଟି ଖୋଳିଲେ ସାପକୁ ଆଘାତ ଲାଗିବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଥାଏ। କେବଳ ନାଗ ପଞ୍ଚମୀ ଦିନ ନୁହେଁ ବରଂ କେବେ ବି ଆପଣ ନାଗ ଦେବତାଙ୍କୁ ଜାଣିଶୁଣି ହଇରାଣ କରନ୍ତୁ ନାହିଁ।
ନାଗ ପଞ୍ଚମୀ ଦିନ ଶାଗ କାଟନ୍ତୁ ନାହିଁ। ଏହି ଦିନ ଶାଗ ଜନିତ କିଛି ବି ଜିନିଷ ଖାଆନ୍ତୁ ନାହିଁ।
ଏହି ଦିନରେ ଗଛ ମଧ୍ୟ କାଟନ୍ତୁ ନାହିଁ। ଗଛରେ ମଧ୍ୟସାପ ରୁହନ୍ତି।
ଛୁଞ୍ଚି ସୂତାରେ କୌଣସି କାମ ନ କରନ୍ତୁ। ନାଗ ପଞ୍ଚମୀରେ କୌଣସି ପ୍ରକାର ଧାରୁଆ ଅସ୍ତ୍ରର ଉପଯୋଗ କରିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ।
ନାଗ ପଞ୍ଚମୀରେ ଶିବଙ୍କ ପୂଜା ନିଶ୍ଚିତ କରନ୍ତୁ। ଶିବଙ୍କ ପୂଜା କରିବା ଦ୍ୱାରା ନାଗ ଦେବତା ଖୁସି ହୁଅନ୍ତି। ଭୋଳାନାଥଙ୍କ ପୂଜା ନ କରିବା ଦ୍ୱାରା ନାଗ ଦେବତାଙ୍କ ପୂଜା ଅଧା ରହିଥାଏ।