ଦ୍ବାପର ଯୁଗରେ ଅଯୋଧ୍ଯାରେ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ ରାମ ମନ୍ଦିର, ଜାଣନ୍ତୁ ଏହା ସମ୍ପର୍କରେ କିଛି ଅଜଣା କଥା
ଗତକାଲି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦି ଅଯୋଧ୍ୟାରେ ଶ୍ରୀ ରାମ ଜନ୍ମଭୂମିରେ ଭୂମି ପୂଜା କରିବା ପରେ ରାମ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ଯ ଆରମ୍ଭ ହେବା ସହ ରାମନଗରୀର ପାଖାପାଖି ୧୫୦ରୁ ଅଧିକ ପୁରୁଣା ମନ୍ଦିରର ନବୀକରଣ ସହିତ ଆରମ୍ଭ ହେବ। ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ହେଉଛି ଦ୍ୱାପର ଯୁଗରେ ଭଗବାନ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିର୍ମିତ କନକ ଭବନ ମନ୍ଦିର | ଅଯୋଧ୍ୟାକୁ ଆସୁଥିବା ଭକ୍ତମାନେ ହନୁମାନଗଢୀ, ଶ୍ରୀ ରାମ ଜନ୍ମଭୂମି ସହ କନକ ଭବନ ମନ୍ଦିରକୁ ନିଶ୍ଚୟ ଯାଇଥାନ୍ତି। ତେବେ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଏହି ମନ୍ଦିର ସମ୍ପର୍କରେ କିଛି ଅଜଣା କଥା।
କନକ ଭବନ ମନ୍ଦିର:
ରାମ ସୀତାଙ୍କୁ ବିବାହ କରିବା ପରେ ରାମ ମନରେ ଏହି ଧାରଣା ଉଠିଥିଲା, ଯେତେବେଳେ ଜନକନନ୍ଦିନୀ ଆମର ଅଯୋଧ୍ୟା ଯିବେ ତେବେ ସେଠାରେ ଏକ ସୁନ୍ଦର ଭବନ ହେବା ଆବଶ୍ଯକ। କୁହାଯାଏ ଯେ ଏହି ଧାରଣା ସୃଷ୍ଟି ହେବା କ୍ଷଣି ମହାରାଣୀ କୈକେୟୀଙ୍କୁ ସ୍ବପ୍ନରେଏକ ଦିବ୍ଯ କନକ ଭବନ ଦେଖାଯାଇଥିଲା। ଏହାପରେ ରାଜା ଦଶରଥ ସେହି ପ୍ରକାରର ପ୍ରାସାଦ ନିର୍ମାଣ କରିବା ପାଇଁ ଶିଳ୍ପୀ ବିଶ୍ୱକର୍ମାଙ୍କୁ କହିଥିଲେ। ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ରାଣୀ କୈକୟେୀ ସେହି ଭବନକୁ ବୋହୂ ସୀତାଙ୍କୁ ମୁହଁ ଚାହାଁରେ ଉପହାର ଦେଇଥିଲେ। ପରେ ବିବାହ ସମ୍ପନ୍ନ ହେବା ପରେ ରାମ-ସୀତା ଏହି ଭବନରେ ରହିଥିଲେ। କୁହାଯାଏ ଯେ ଏହି ପ୍ରାସାଦରେ ଅସଂଖ୍ୟ ଦୁର୍ଲଭ ରତ୍ନ ଯୋଡି ହୋଇ ରହିଛି।
ରାଜା କୁଶ ଏହି ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ:
ଯେତେବେଳେ ମାତା ସୀତା ପୃଥିବୀକୁ ପ୍ରବେଶ କଲେ ଏବଂ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀ ରାମ ଜଳ କବର ନେଇଥିଲେ, ସେତେବେଳେ ତାଙ୍କ ପୁଅ କୁଶ ଅଯୋଧ୍ୟାଙ୍କର ରାଜା ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ଏହି ଭବନରେ ରାମ ଏବଂ ସୀତାଙ୍କ ପ୍ରତିମା ରଖି ଏହାକୁ ମନ୍ଦିରରେ ପରିଣତ କରିଥିଲେ।
ଭଗବାନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପୁନଃ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଥିଲା:
ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ତାଙ୍କ ପାଟରାଣୀ ରୁକ୍ମୁଣୀଙ୍କ ସହ ଯେତେବେଳେ ଅଯୋଧ୍ଯା ଆସିଥିଲେ, ସେତେବେଳେ କନକ ଭବନ ଏକ ଉଚ୍ଚ ପର୍ବତରେ ଭାଙ୍ଗି ଯାଇଥିଲା। ସେହି ସମୟରେ ଭଗବାନ କୃଷ୍ଣ ସେହି ପର୍ବତ ଉପରେ ଚରମ ସୁଖ ଅନୁଭବ କଲେ | ଭଗବାନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ନିଜର ଦିବ୍ଯ ଦୃଷ୍ଟିବଳରେ ଜାଣିପାରିଥିଲେ, ଏହି ସ୍ଥାନରେ କନକ ଭବନ ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା | ତା’ପରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ସେହି ପର୍ବତରୁ ଶ୍ରୀରାମ-ସୀତାଙ୍କର ପ୍ରାଚୀନ ବିଗ୍ରହକୁ ସେଠାରେ ସ୍ଥାପନା କରିଥିଲେ। ଏହା ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଭୀମଙ୍କ ଦ୍ବାରା ଜରାସନ୍ଦର ବଧ କରିବା ପରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ତୀର୍ଥଯାତ୍ରା ଏବଂ ଅଯୋଧ୍ୟା ସହରରେ ଭଗବାନ ରାମଙ୍କୁ ପୂଜା କରିବାକୁ ଯାଇଥିଲେ। ସେହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ, ସେ ସେଠାରେ ଏକ ବିରାଟ କନକ ଭବନ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ, ଯେଉଁଥିରେ ମାତା ପଦ୍ମାସନାଙ୍କୁ ତପସ୍ଯା କରୁଥିବାର ଦେଖିଥିଲେ ।
ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟଙ୍କ ଶିଳାଲେଖ ହେଉଛି ଏହାର ପ୍ରମାଣ:
ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟଙ୍କ ଏକ ଲେଖାରୁ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଅଯୋଧ୍ୟାରେ ପହଞ୍ଚିବା ବିଷୟରେ ସୂଚନା ମିଳିଛି। କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଜରାସନ୍ଦ ହତ୍ୟା ପରେ ଯେତେବେଳେ ଭଗବାନ କୃଷ୍ଣ ତୀର୍ଥଯାତ୍ରା କରିବା ସମୟରେ ଅଯୋଧ୍ୟାରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ, ସେତେବେଳେ ସେ ପଦ୍ମାସନା ଦେବୀ କନକ ଭବନର ମୁଣ୍ଡ ନିକଟରେ ତପସ୍ଯା କରୁଥିବାର ଦେଖିଲେ, ସେତେବେଳେ ସେ ଏହି ମନ୍ଦିରର ପୁନଃ ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ଯ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ଉଲ୍ଲେଖ ରହିଛି ପ୍ରାୟ ଦୁଇ ହଜାର ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ସମ୍ରାଟ ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟ ସୀତା-ରାମଙ୍କ ଦମ୍ପତିଙ୍କୁ ସେଠାରେ ନବୀକରଣ କରି ପୁନଃ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ। ମହାରାଜ ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିର୍ମିତ ବିଶାଳ କନକ ଭବନ ଏକ ହଜାର ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅକ୍ଷୁର୍ଣ୍ଣ ରହିଥିଲା |
ଓରଛା ରାଜାଙ୍କ ପତ୍ନୀଙ୍କ ଦ୍ବାରା କରାଯାଇଥିଲା ନବୀକରଣ:
ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ଏହି ମନ୍ଦିର ଅନେକ ଥର ନିର୍ମାଣ ଏବଂ ନବୀକରଣ କରାଯାଇଥିଲା | ଏହି ମନ୍ଦିରର ବର୍ତ୍ତମାନର ରୂପ ୧୮୯୧ ମସିହାରେ ହୋଇଛି, ଯାହା ଓରଛା ରାଜା ସୱାଇ ମହେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତାପ ସିଂହଙ୍କ ପତ୍ନୀ ମହାରାଣୀ ବିଶ୍ୱଭାନୁ କୁମାରୀଙ୍କ ତତ୍ତ୍ୱାବଧାନରେ ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା। ଏହାପୂର୍ବରୁ ମଧ୍ୟ ଏହି ମନ୍ଦିର ଅନେକ ଥର ନିର୍ମାଣ ଏବଂ ନବୀକରଣ କରାଯାଇଛି।
ମନ୍ଦିରର ପରିଚୟ:
ଏହି ମନ୍ଦିରଟି ଏକ ମହଲ ପରି ଦେଖାଯାଏ | କନକ ଭବନ ସୀତା-ରାମଙ୍କର ଅବତାର | ମାନ୍ଯତା ରହିଛି ଏଠାରେ ଅବସ୍ଥିତ ଦୁଇଟି ବିଗ୍ରହ ଭିନ୍ନ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ | ଏହି ବିଗ୍ରହ ଦର୍ଶନ କରିବା ମାତ୍ରେ ହିଁ ଲୋକମାନେ ବିସ୍ମିତ ହୋଇ ସବୁକିଛି ଭୁଲିଯାଆନ୍ତି | ମନ୍ଦିରର ମୁଖ୍ଯ ଗର୍ଭଗୃହରେ ଶ୍ରୀ ରାମ ଏବଂ ମାତା ସୀତାଙ୍କ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଛି।