ମହାକୁମ୍ଭ ୨୦୨୫ ପ୍ରୟାଗରାଜ୍ ଅର୍ଥାତ୍ ଆହ୍ଲାବାଦରେ ଗଙ୍ଗା ଏବଂ ଯମୁନା ମିଳନ ସ୍ଥଳରେ ଆୟୋଜିତ ହେବ । ମହାକୁମ୍ଭ ୧୩ ଜାନୁଆରୀରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ୨୬ ଫେବୃଆରୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିବ । ଆପଣଙ୍କୁ କହିବୁ ଯେ ୪୫ ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିଥିବା ଏହି ମହାକୁମ୍ଭ ହିନ୍ଦୁମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଥାଏ । ଆଜି ଆମେ ଆପଣଙ୍କୁ କହିବୁ ଯେ କେତୋଟି କୁମ୍ଭ ରହିଛି ।
ମହାକୁମ୍ଭ :
୨୦୨୫ରେ ମହାକୁମ୍ଭ ପାଇଁ ପ୍ରୟାଗରେ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଚାଲିଛି । ସୂଚନାନୁସାରେ, ଏହି ଥର ଭାରତ ତଥା ବିଦେଶରୁ ୪୦ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ମହାକୁମ୍ଭରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବେ । ଏହାସହ ଆପଣ ଜାଣି ରଖନ୍ତୁ ଯେ ୨୦୧୯ରେ କୁମ୍ଭ ମେଳା ପ୍ରୟାଗରାଜ ଠାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା । ଏହା ପୂର୍ବରୁ ମଧ୍ୟ ଅର୍ଥାତ୍ ୨୦୧୩ରେ ପ୍ରୟାଗରାଜରେ ମହାକୁମ୍ଭ ଆୟୋଜିତ ହୋଇଥିଲା ।
କୁମ୍ଭ ମେଳା ୪ ପ୍ରକାରର ହୋଇଥାଏ । ଯଥା- କୁମ୍ଭ, ଅର୍ଧ କୁମ୍ଭ, ପୂର୍ଣ୍ଣ କୁମ୍ଭ ଏବଂ ମହାକୁମ୍ଭ ହୋଇଛି । ଏହି ସବୁ କୁମ୍ଭ ମେଳା ଗ୍ରାହକଙ୍କ ଅନୁସାରେ ଆୟୋଜିତ କରାଯାଏ । କୁମ୍ଭ ମେଳାର ଆୟୋଜନରେ ବର୍ଷର ସମୟ ମଧ୍ୟ ବହୁତ ମହତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଥାଏ ।
ପୂର୍ଣ୍ଣ କୁମ୍ଭ ହେଉଛି ମହାକୁମ୍ଭ :
ମହାକୁମ୍ଭ ଆସନ୍ତା ବର୍ଷ ଅର୍ଥାତ୍ ୨୦୨୫ରେ ପ୍ରୟାଗରାଜ ଠାରେ ଆୟୋଜିତ ହେବ । ମହାକୁମ୍ଭ ୧୩ ଜାନୁଆରୀରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ୨୬ ଫେବୃଆରୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଶେଷ ହେବ । ଏହାପୂର୍ବରୁ ୨୦୧୩ ରେ ପ୍ରୟାଗରାଜ ଠାରେ ମହାକୁମ୍ଭ ଆୟୋଜିତ ହୋଇଥିଲା । ୧୨ ବର୍ଷ ପରେ ପ୍ରୟାଗରାଜ୍ ପୁଣି ଆଉଥରେ କୁମ୍ଭମେଳା ଆୟୋଜିତ କରୁଛନ୍ତି ।
କୁମ୍ଭ ମେଳା :
କୁମ୍ଭ ମେଳାର ଆୟୋଜିତ ପ୍ରାୟାଗରାଜ୍ ବ୍ୟତୀତ ହରିଦ୍ବାର୍, ନାଶିକ ଏବଂ ଉଜ୍ଜାଇନରେ ମଧ୍ୟ କରାଯାଇଛି । ଏହି ମେଳା ୧୨ ବର୍ଷର ବ୍ୟବଧାନରେ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଏଥିପାଇଁ ସମସ୍ତ ଚାରେଟି ସ୍ଥାନ ଗୋଟି, ପରେ ଗୋଟିଏ ଚୟନ କରାଯାଇଛି । ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଗଙ୍ଗ, କ୍ଷିପ୍ରା, ଗୋଦାବରୀ ଏବଂ ସଙ୍ଗମ ନଦୀରେ ସ୍ନାନ କରନ୍ତି ।
ଅର୍ଦ୍ଧ କୁମ୍ଭ :
କୁମ୍ବ ମେଳା ପରି ଅର୍ଧ କୁମ୍ଭ ମଧ୍ୟ ପ୍ରତି ଛଅ ବର୍ଷ ପରେ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଅର୍ଦ୍ଧ କୁମ୍ଭ କେବଳ ଦଉଇଟି ସ୍ଥାନରେ ଆୟୋଜିତ କରାଯାଏ । ଏହି ଦୁଇଟି ସ୍ଥାନ ହେଉଛି- ପ୍ରୟାଗରାଜ୍ ଏବଂ ହରିଦ୍ବାର୍ । ଅର୍ଦ୍ଧ ର ଅର୍ଥ ଅଧା ହୋଇଥାଏ । ଏଥିପାଇଁ ଏହା ୬ ବର୍ଷ ପରେ ଆୟୋଜିତ କରାଯାଇଥାଏ ।
ପୂର୍ଣ୍ଣ କୁମ୍ଭ :
୧୨ ବର୍ଷ ପରେ ପାଳନ କରାଯାଉଥିବା କୁମ୍ଭ ମେଳାକୁ ପୂର୍ଣ୍ଣ କୁମ୍ଭ ମେଳା କୁହାଯାଇଥାଏ । ଏହିପରି, ଆସନ୍ତା ବର୍ଷ ଜାନୁଆରୀ ୨୦୨୫ରେ ପ୍ରୟାଗରାଜ୍ ଠାରେ ଆୟୋଜିତ ହେବାକୁ ଥିବା ଏହି ମେଳା କେବଳ କୁମ୍ଭ ନୁହେଁ ବରଂ ପୂର୍ଣ୍ଣ କୁମ୍ଭ ମେଳା ମଧ୍ୟ ହୋଇଥାଏ ।
ମହାକୁମ୍ଭ :
ସେହିଭଳି ପ୍ରତି ୧୪୪ ବର୍ଷ ପରେ ଆୟୋଜିତ ହୋଇଥିବା କୁମ୍ଭ ମେଳାକୁ ମହା କୁମ୍ଭ କୁହାଯାଏ । ଏହା କେବଳ ପ୍ରୟାଗରାଜ୍ ଠାରେ ଆୟୋଜିତ କରାଯାଏ । କାରଣ ଏହି କୁମ୍ଭ ମେଳା ବହୁ ବର୍ଷ ପରେ ଆସେ ଏବଂ ଏଥିପାଇଁ ଏହାର ବିଶେଷ ମହତ୍ବ ରହିଛି ।