ବୈଶାଖ ବା ବୁଦ୍ଧ ପୂର୍ଣ୍ଣିମାରେ କରନ୍ତୁ ଜଳଦାନ ଦୂର ହେବ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ; ଜାଣନ୍ତୁ କ’ଣ ରହିଛି ଧାର୍ମିକ ମାହାତ୍ମ୍ୟ…
ଆଜି ହେଉଛି ବୈଶାଖ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା । ବୈଶାଖ ମାସକୁ ଏକ ଅତି ପବିତ୍ର ମାସ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଏହି ମାସରେ ଆସୁଥିବା ପର୍ବଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟ ବହୁତ ଖାସ ହୋଇଥାଏ। ବୈଶାଖ ମାସରେ ପଡୁଥିବା ଏକାଦଶୀ ହେଉ କିମ୍ବା ଅମାବାସ୍ୟା ସବୁ କିଛି ପବିତ୍ର ହୋଇଥାଏ। ବିଶେଷ କଥା ହେଉଛି ବୈଶାଖ ମାସର ଶେଷ ଦିନ ବୈଶାଖ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ପାଳନ କରାଯାଏ । ବୈଶାଖ ପୂର୍ଣ୍ଣିମାକୁ ବୁଦ୍ଧ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ନାମରେ ମଧ୍ୟରେ ଜଣାଯାଏ । ମାନ୍ୟତା ରହିଛି ଯେ ମହାତ୍ମା ବୁଦ୍ଧଙ୍କ ଜନ୍ମ ବୈଶାଖ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଦିନ ହୋଇଥିଲା। ଏଥିପାଇଁ ଏହାକୁ ବୁଦ୍ଧ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ବୋଲି କୁହାଯାଏ ।
ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମ ଏବଂ ବୌଦ୍ଧ ଧର୍ମର ଅନୁଗାମୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ବୈଶାଖ ପୂର୍ଣ୍ଣିମାର ବିଶେଷ ମହତ୍ତ୍ୱ ରହିଛି । ଏହି ଦିନ ଭଗବାନ ବୁଦ୍ଧ, ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ଏବଂ ଭଗବାନ ଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କ ପୂଜା ବିଧି ରହିଛି । କାରଣ ମହାତ୍ମା ବୁଦ୍ଧଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ନବମ ଅବତାର ବୋଲି କୁହାଯାଏ । ଯେଉଁଥିପାଇଁ ଏହା ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମର ଅନୁଗାମୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଦିନ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଏହି ଦିନ ଜଳ ଦାନ କରିବା ଦ୍ୱାରା ସବୁଠୁ ବଡ଼ ପୁଣ୍ୟ ହୋଇଥାଏ ବୋଲି ମାନ୍ୟତା ରହିଛି । ଏହି ପୁଣ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟରେ ତ୍ରିଦେବଙ୍କ କୃପା ଲାଭ ହୋଇଥାଏ । ଏହି ଦିନ ମାଟିର ଜଳପୂର୍ଣ୍ଣ ପାତ୍ର ମନ୍ଦିରରେ ଦାନ କରନ୍ତୁ ।
ବୈଶାଖ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଦିନ ସତ୍ୟନାରାୟଣ ଉପବାସ ରଖାଯିବାର ବିଧି ରହିଛି । ଏହି ଦିନ ସତ୍ୟନାରାୟଣ ଉପବାସ ପାଳନ କଲେ ସମସ୍ତ ଦାରିଦ୍ର ଦୂର ହୋଇଯାଏ। ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ସାହାଯ୍ୟ ପାଇଁ ଭଗବାନ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ନିକଟକୁ ଆସିଥିବା ବନ୍ଧୁ ସୁଦାମାଙ୍କୁ (ବ୍ରାହ୍ମଣ ସୁଦାମା) ଏହି ଉପବାସର ନିୟମ କହିଥିଲେ, ଯାହା ପରେ ତାଙ୍କର ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ଦୂର ହୋଇଥିଲା।
ବୈଶାଖ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଦିନ ଦାନ-ପୁଣ୍ୟ ଏବଂ ଧର୍ମ-କର୍ମ କରିବାର ବିଶେଷ ମତତ୍ତ୍ୱ ରହିଛି। ବୈଶାଖ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଦିନ ଅନ୍ନ, ବସ୍ତ୍ର ଏବଂ ଧନ ଦାନ କରିବା ଶୁଭ ହୋଇଥାଏ । ମାନ୍ୟତା ରହିଛି ଯେ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଦିନ ବ୍ରତ ପାଳନ ଏବଂ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀ ହରି ବିଷ୍ଣୁ ଏବଂ ଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କ ପୂଜା କଲେ ଜୀବନରୁ କଷ୍ଟ ଦୂର ହୋଇଥାଏ, ସୁଖ ଶାନ୍ତି ମିଳିଥାଏ । ବୈଶାଖ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ବ୍ରତ ପାଳନ ଦ୍ୱାରା ଅକାଳ ମୃତ୍ୟୁ ଭୟ ଦୂର ହୋଇଥାଏ ।
ଏହି ଦିନ ଗଙ୍ଗା ସ୍ନାନ ବିଶେଷ ଲାଭଦାୟକ ହୋଇଥିଲା । ବୈଶାଖ ପୂର୍ଣ୍ଣିମାରେ ଚିନି ଏବଂ ରାଶି ଦାନ କରିବା ଦ୍ୱାରା ଅଜାଣତରେ ହୋଇଥିବା ପାପ କ୍ଷୟ ହୁଏ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି । ଏହି ଦିନ, ଉପବାସ କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ଅଭାବୀ ଲୋକଙ୍କୁ ପାଣି ଭର୍ତ୍ତି ଏକ ପାତ୍ର ସହିତ ଖାଦ୍ୟ ଦାନ କରିବା ଉଚିତ୍। ଏପରିକି ସୁନା ଦାନ ମଧ୍ୟ ବହୁତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଉପବାସ ଦିନ ସକାଳେ ଉଠିବା, ସ୍ନାନ କରି ପରିଷ୍କାର ହେବା ଉଚିତ୍ । ଏହା ପରେ, ଉପବାସର ସଂକଳ୍ପ ନେଇ ପ୍ରଭୁ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କୁ ପୂଜା କରିବା ଉଚିତ୍।ରାତିରେ ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କୁ ଦୀପ, ଧୂପ, ଫୁଲ, ଖାଦ୍ୟ, ଗୁଣ୍ଡ ଇତ୍ୟାଦି ସହିତ ପୂଜା କରାଯିବା ଉଚିତ୍ ଏବଂ ଜଳ ଅର୍ପଣ କରାବା ବିଧି ରହିଛି। ଜଣେ ବ୍ରାହ୍ମଣ କିମ୍ବା କୌଣସି ଅଭାବୀ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଖାଦ୍ୟ ଯୋଗାଇବା ପରେ ହିଁ ସେ ନିଜେ ଖାଦ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରିବା ଉଚିତ୍। ଯଦି ଆପଣଙ୍କର ସାମର୍ଥ୍ୟ ଅଛି, ତେବେ ଏହି ଦିନ ସୁନା ଦାନ କରିବା ଉଚିତ୍, ଯାହା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଶୁଭ ହୋଇଥାଏ ।
