ମା’ କାମାକ୍ଷା ଦେବୀ ମନ୍ଦିର ସମଗ୍ର ଭାରତରେ ବେଶ ପ୍ରସିଦ୍ଧ । ଏହି ମନ୍ଦିର ୫୨ ଶକ୍ତିପୀଠ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ । ଭାରତର ଲୋକମାନେ ଏହାକୁ ଅଘୋରୀ ଏବଂ ତାନ୍ତ୍ରିକଙ୍କର ଗଡ଼ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ଭାରତ ଆସାମ ରାଜ୍ୟର ଗୌହାଟି ସହରଠାରୁ ପ୍ରାୟ ୭ କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ମାତା କାମାକ୍ଷା ଦେବୀଙ୍କର ଏହି ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଶକ୍ତିପୀଠ ରହିଛି । ପ୍ରତିବର୍ଷ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଭକ୍ତ ଏଠାରେ ଦେବୀଙ୍କ ଦର୍ଶନ ପାଇବାକୁ ଆସନ୍ତି । ଏହା ହେଉଛି ମନ୍ଦିରର ବିଶ୍ୱାସ ଯେ ଯିଏ ଏଠାରେ ପ୍ରକୃତ ହୃଦୟ ସହିତ ଆସିଥାଏ ସେ ମା’ ଆଦି ଶକ୍ତିଙ୍କର ଦର୍ଶନ ପାଇଥାଏ ।
ତାଙ୍କୁ ସାରା ଜୀବନ କୌଣସି ସଙ୍କଟ ଦେଇ ଗତି କରିବାକୁ ପଡିବ ନାହିଁ ଏବଂ ମାତା ଭଗବତୀଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ ସବୁବେଳେ ସେହି ଭକ୍ତମାନଙ୍କ ଉପରେ ରହିଥାଏ । ଏହି ମନ୍ଦିର ବିଷୟରେ ସବୁଠାରୁ ବିଶେଷ କଥା ହେଉଛି ଏଠାରେ କୌଣସି ପ୍ରତିମା କିମ୍ବା ମାତା ଦେବୀଙ୍କର କୌଣସି ଚିତ୍ର ନାହିଁ । ବରଂ ଏଠାରେ ଏକ କୁଣ୍ଡ ଅଛି, ଯାହା ସର୍ବଦା ଫୁଲରେ ଆବୃତ ହୋଇ ରହିଥାଏ । ଏହି ମନ୍ଦିରରେ ଦେବୀଙ୍କ ଯୋନୀ ପୂଜା କରାଯାଏ । ଆଜି ବି ମାଆ ଏଠାରେ ରଜସ୍ୱଳା ହୋଇଥାନ୍ତି । ଏହି ମନ୍ଦିର ସହ ଜଡିତ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ରହସ୍ୟମୟ ଜିନିଷ ମଧ୍ୟ ଅଛି, ଯାହା ବିଷୟରେ ଜାଣିବା ପରେ ଆପଣ ମଧ୍ୟ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେବେ ।
ପୌରାଣିକ ବିଶ୍ୱାସ:
କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ଅନୁଯାୟୀ, ମାତା ସତୀଙ୍କ ପିତା ଦକ୍ଷ ଏକଦା ଏକ ଜନସମାବେଶରେ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କୁ ଅପମାନିତ କରିଥିଲେ । ସେ ଏହି ଅପମାନକୁ ସହ୍ୟ କରିପାରିନଥିଲେ ଏବଂ ସେ ତାଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଆୟୋଜିତ ଯଜ୍ଞର ନିଆଁକୁ ଡେଇଁ ନିଜ ଜୀବନକୁ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିଥିଲେ । ମାତା ସତୀଙ୍କଠାରୁ ଅଲଗା ହୋଇ ଭଗବାନ ଶିବ ନିଜ ଶରୀର ସହିତ ବୁଲିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ ।
ଏହି ସମୟରେ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ସୁଦର୍ଶନ ଚକ୍ର ସହିତ ମାତା ସତୀଙ୍କ ଶରୀର ଉପରେ ପ୍ରହାର କରିଥିଲେ । ପ୍ରହାର ହେତୁ ମାତା ସତୀଙ୍କ ଶରୀରର ଅଙ୍ଗଗୁଡ଼ିକ ଯେଉଁଠାରେ ପଡିଲା, ସେମାନେ ଶକ୍ତିପୀଠ ନାମରେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ହେଲେ । ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ଦେବୀ ସତୀଙ୍କ ଶରୀରର ଯୋୖନ ଅଂଶ ଏଠାରେ ପଡ଼ିଯାଇଥିଲା । ସେବେଠାରୁ ଏହି ସ୍ଥାନ ମା’ କାମାକ୍ଷା ଦେବୀ ନାମରେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ।
ମନ୍ଦିର ସହିତ ଜଡିତ କିଛି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଜିନିଷ:
-କାମାକ୍ଷା ମନ୍ଦିରରେ ମାତା ଦେବୀଙ୍କର କୌଣସି ପ୍ରତିମା ନାହିଁ । ଏଠାରେ ଏକ କୁଣ୍ଡକୁ ତାଙ୍କର ରୂପ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ ଏବଂ ପୂଜା କରାଯାଏ ।
-ଏହି ତୀର୍ଥସ୍ଥାନ ମା’ ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ୫୧ଟି ଶକ୍ତିପୀଠରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ।
-ମନ୍ଦିରର ମୁଖ୍ୟ ମନ୍ଦିର ଭୂମିଠାରୁ ପ୍ରାୟ ୨୦ ଫୁଟ ତଳେ । ଭୂମି ତଳେ ଏକ ବିରାଟ ଗୁମ୍ଫା ମଧ୍ୟ ଅଛି ।
-ପ୍ରତି ମାସରେ ଏହି ମନ୍ଦିରର କବାଟ ତିନି ଦିନ ପାଇଁ ବନ୍ଦ ରହିଥାଏ, ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ କେହି ମା’ଙ୍କ ଦର୍ଶନ କରନ୍ତି ନାହିଁ ।
-ଏହି ସ୍ଥାନ ତନ୍ତ୍ର ସାଧନା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରସିଦ୍ଧ । ତାଙ୍କ ଭକ୍ତମାନେ ସିଦ୍ଧି ପ୍ରାପ୍ତି ପାଇଁ ଏଠାରେ ମାତା କାମାକ୍ଷାଙ୍କୁ ପୂଜା କରନ୍ତି ।