ବହିଗୁଡିକ ଚଉଡା କ’ଣ ପାଇଁ ଗୋଲାକାର କାହିଁକି ନୁହେଁ ? ଜାଣନ୍ତୁ ଏହା ପଛର ରହସ୍ୟ

ଆପଣମାନେ ନିଶ୍ଚୟ ଭାବେ ବହି ପଢୁଥିବେ । ଏହା ସହ ଅନେକ ଲୋକ ଅଛନ୍ତି ଯେଉଁମାନଙ୍କୁ ବହି ପଢିବାକୁ ପସନ୍ଦ ହୋଇଥାଏ । ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଅନେକ ସମୟରେ ମନରେ ଏକ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠିଥାଏ ଯେ ବହିଗୁଡ଼ିକ ଲମ୍ବ ଏବଂ ଚଉଡା କ’ଣ ପାଇଁ ହୋଇଥାଏ, ସେଗୁଡିକ ଆକାର କାହିଁକି ସମାନ ହୋଇଥାଏ ? ତାହେଲେ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଏହା କାହିଁକି ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ଏହାକୁ ନେଇ ବିଜ୍ଞାନ କ’ଣ କହୁଛି ।

କାହିଁକି ବହିଗୁଡ଼ିକ ଚଉଡା ହୋଇଥାଏ ?
ତେବେ ବହିଗୁଡ଼ିକର ଏହି ଆକାର ଯୋଗୁ ତାକୁ ପଢିବାକୁ ସହଜ ହୋଇଥାଏ । ବାସ୍ତବରେ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ପୁସ୍ତକଗୁଡ଼ିକର ଦୌର୍ଘ୍ୟ ଏବଂ ପ୍ରସ୍ଥ ସେମାନଙ୍କୁ ପଢିବାରେ ସହଜ କରିବାରେ ବିଶେଷ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ । ଏପରି ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ ଯେ ଯେତେବେଳେ ଆମେ ଏକ ବହି ପଢିଥାଉ, ସେତେବେଳେ ଆମେ ଆଖି ବହିର ଗୋଟିଏ କୋଣରୁ ଅନ୍ୟ କୋଣକୁ ଘୁରି ବୁଲିଥାଏ । ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଯଦି ବହିଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଲେଖାଯାଇଥିବା ଧାଡ଼ିଗୁଡିକ ବହୁତ ଲମ୍ବା ରଖାନଯାଏ ତେବେ ସେଗୁଡିକ ପଢିବା ଏତେ ସହଜ ହେବ ନାହିଁ ।

ଜାଣନ୍ତୁ ଗୋଟିଏ ପୃଷ୍ଠାରେ କେତେ ଶବ୍ଦ ରହିବା ଉଚିତ୍ ?
ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ ବହିର ଗୋଟିଏ ପୃଷ୍ଠାରେ ସାଧାରଣତଃ ୪୫ ରୁ ୭୫ ଶବ୍ଦ ରହିବା ଉଚିତ, ଯାହା ଫଳରେ ଏହାକୁ ପଢିବା ପାଇଁ ସହଜ ହୋଇଥାଏ । ଏହି ଶବ୍ଦକୁ ସୀମା ରଖିବା ପାଇଁ, ବହିଗୁଡ଼ିକର ଚଉଡା ଅଧିକ ରଖାଯାଏ ନାହିଁ । ଆପଣମାନେ ଦେଖଥିବେ ପ୍ରାଚୀନ କାଳରୁ ରାସ୍ତା କଡ଼ରେ ଥିବା ଷ୍ଟାଣ୍ଡରେ ବହି ବିକ୍ରି ହୋଇଆସୁଛି । ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ସେହି ସମୟରେ ଯେତେବେଳେ ବହିଗୁଡ଼ିକ ବଡ଼ ଥିଲା, ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଷ୍ଟାଣ୍ଡରେ ରଖିବାରେ ବହୁତ ଅସୁବିଧା ହେଉଥିଲା, ଯଦିଓ ସେଗୁଡିକ ଚଉଡା ଆଜିର ବହି ଭଳି ହୋଇଥାଏ । ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ସେମାନଙ୍କୁ ରଖିବାକୁ ସହଜ କରିବାକୁ, ସେମାନଙ୍କର ଚଉଡା ଏବଂ ଦୌର୍ଘ୍ୟ କମ୍‌ କରାଯାଇଛି । ଯାହା ଫଳରେ ସେଗୁଡିକକୁ ରକ୍ଷିବାରେ ସହଜ ହେବ ।

ଜାଣନ୍ତୁ ଏହାର ଇତିହାସ କ’ଣ ରହିଛି :
ଯଦି ଆମେ ବହି ଗୁଡିକର ଇତିହାସକୁ ଦେଖିବା, ତେବେ ପୂର୍ବ ସମୟରେ କୌଣସି କାଗଜ ବହି ନଥିଲା । ସେଥିପାଇଁ ସେହି ସମୟରେ ପଥର ଏବଂ ମାଟି ଲେଖା ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିଲା । ଯାହା ପରେ ପ୍ରାଚୀନ ଚାଇନାରେ ବାଉଁଶ ଏବଂ କାଠ ଭଳି ଜିନିଷ ଉପରେ ଲେଖିବାର କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ତେବେ ସେହି ସମୟରେ ଭାରତରେ ଛାଲ ଏବଂ ପତ୍ର ଉପରେ ଲେଖିଯିବା ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ ପରେ ୟୁରୋପରେ, ଚମଡାକୁ ଟାଣି ପତଳା କରାଯାଇ, ସେହି ଚମଡା ଉପରେ ଲେଖା ଯାଇଥିଲା । ତେବେ କିଛି ସମୟ ପରେ କାଗଜର ଉଦ୍ଭାବନ କରାଯାଇଥିଲା । ଏହା ପରେ ସେହି କାଗଜକୁ ଲୋକମାନେ ବହୁତ ପସନ୍ଦ କରିବାକୁ ଲାଗିଲେ । ବର୍ତ୍ତମାନ କାଗଜର ବ୍ୟବହାର ବହୁତ ବଢିଯାଇଛି । ତେବେ ଏପରି ରହିଛି ବହି ଚଉଡା ହେବାର ଇତିହାସ ।