କଣ କେବେ ଆପଣ ଶୁଣିଛନ୍ତି କି, ଜଣେ ଜେଲଦଣ୍ଡ ଭୋଗୁଥିବା ସମୟରେ ଅନେକ ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିବେ ଆଉ ଜେଲରୁ ମୁକୁଳିବା ମାତ୍ରେ ଏକ ସରକାରୀ ପାଇଥିବେ । ବିଶ୍ୱାସ ହେଉନି ନା କିନ୍ତୁ ଏମିତି ଏକ ଘଟଣା ଗୁଜୁରାଟର ଭାବନଗର ସହରରେ ଘଟିଛି । ଜେଲ ଦଣ୍ଡକୁ ଆର୍ଶୀବାଦ ଭଳି ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି ବ୍ୟକ୍ତି ଜଣଙ୍କ । ଭାବନଗର ବାସିନ୍ଦା ଭାନୁଭାଇ ପଟେଲ ନାମକ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ କୌଣସି ଏକ ଘଟଣାରେ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ କରାଯାଇ ୧୦
ବର୍ଷର ଜେଲଦଣ୍ଡ ହୋଇଥିଲା । ଜେଲଦଣ୍ଡ ପାଇବା ପରେ ବି ଭାଙ୍ଗି ଯାଇନଥିଲେ କି ପଛକୁ ବି ହଟି ନଥିଲେ । ବରଂ ଜାଣି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେବେ ୮ ବର୍ଷର ଜେଲ ରହଣି ଭିତରେ ୩୧ ଟି ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ ଭାନୁଭାଇ ।
ଆଉ ଜେଲରୁ ବାହାରିବା କ୍ଷଣି ତାଙ୍କୁ ଯେ ଖାଲି ସରକାରୀ ଚାକିରୀ ମିଳିଥିଲା ତାହା ନୁହେଁ ବିଶ୍ୱର ଅନେକ ନାମକରା ରେକର୍ଡ ଲିସ୍ଟରେ ବି ତାଙ୍କ ନାଁ ସାମିଲ ହୋଇଥିଲା । ଲିମକା ବୁକ ଅଫ ରେକର୍ଡ, ଏସୀୟା ବୁକ ଅଫ ରେକର୍ଡ, ୟୁନିକ ବୋର୍ଲଡ ରେକର୍ଡ, ଇଂଡିୟା ବୁକ ଅଫ ରେକର୍ଡ଼, ୟୂନି ଭର୍ସାଲ ରେକର୍ଡ ଫୋରମ ତାଲିକାରେ ତାଙ୍କ ନାଁ ସାମିଲ ହୋଇଛି । ଜଣେ ସମ୍ବାଦଦାତାଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଜେଲରେ ରହି ମଧ୍ୟ ନିଜ ଭବିଷ୍ୟତ ଗଢିପାରୁଥିବା ଭଳି ଘଟଣା ମାନ ଖୁବ କମ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । ଭାନୁ ଭାଇ ସତରେ ଏକ ବ୍ୟତିକ୍ରମ । ୧୯୯୨ ମସିହାରେ ବିଜେ ମେଡିକାଲ କଲେଜରୁ ଏମବିବିଏସ ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ ପରେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ସେ ଆମେରିକା ଯାଇଥିଲେ । ସେହି ସମୟରେ ତାଙ୍କର ଜଣେ ସାଙ୍ଗ ସ୍ଟୁଡେଣ୍ଟ ଭିସାର ଉପଯୋଗ କରି ଆମେରିକାରେ ଚାକିରୀ ଖଣ୍ଡେ କରି ଭାନୁ ଭାଇଙ୍କ ଆକାଉଣ୍ଟକୁ ଟଙ୍କା ଟ୍ରାନ୍ସ୍ଫର କରୁଥିଲେ ।
ଏହି ମାମଲାରେ ଭାନୁଙ୍କୁ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ କରାଯାଇ ଫରେନ ଏକ୍ସଚେଂଜ ରେଗୁଲେସନ ଆକ୍ଟ ବା ଫେରା ଆଇନ ଉଲ୍ଲଙ୍ଘନ ଆରୋପରେ ହିଁ ତାଙ୍କୁ ଦଣ୍ଡାଦେଶ ହୋଇଥିଲା । ୫୦ ବର୍ଷ ବୟସରେ ୧୦ ବର୍ଷର ଜେଲଦଣ୍ଡ ଶୁଣାଣି ପରେ ତାଙ୍କୁ ଅହମଦଦବାଦ ଜେଲକୁ ପଠାଇ ଦିଆଯାଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଏହା ପରେ ବି ଭାନୁ ଭାଙ୍ଗି ପଡି ନଥିଲେ କି ପଛକୁ ହଟି ନଥିଲେ । ସେହିଠାରେ ହିଁ ପୁଣି ଥରେ ନିଜ ପାଠପଢା ଆରମ୍ଭ କରି ୮ ବର୍ଷ ଭିତରେ ୩୧
ଟି ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ । ଖାଲି ସେତିକି ନୁହେଁ ଆମ୍ବେଦକର ୟୁନିଭର୍ସିଟିରେ ଅଧ୍ୟାପନା ସମୟରେ ଆଉ ୨୩ ଟି ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ । ଏହି ପରି ଭାବରେ ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁଦ୍ଧା ତାଙ୍କ ନାଁରେ ଏବେ ୫୪ ଟି ଡିଗ୍ରୀ ରହିଛି ।