ମାଘ ମାସର ରହିଛି ବିଶେଷ ମହତ୍ତ୍ୱ, ଜାଣନ୍ତୁ କେଉଁ କେଉଁ ବ୍ରତ ରଖିବା ହୋଇଥାଏ ଶୁଭ
ଆସନ୍ତାକାଲି ଅର୍ଥାତ ୨୬ ଜାନୁଆରୀରୁ ମାଘ ମାସ ଆରମ୍ଭ ହେଉଛି । ଏହି ଦିନଠାରୁ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶର ପ୍ରୟାଗରାଜରେ ତ୍ରିବେଣୀ ଘାଟରେ ବହୁ ସଂଖ୍ୟାରେ ଭକ୍ତ ଏକତ୍ରିତ ହୋଇଥାନ୍ତି । ମାଘ ମାସ କୃଷ୍ଣ ପକ୍ଷର ପ୍ରତିପଦା ତିଥିର ପ୍ରଥମ ଦିନରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ମାଘ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିଥାଏ ।
ଆସନ୍ତାକାଲି ଅର୍ଥାତ ୨୬ ଜାନୁଆରୀରୁ ମାଘ ମାସ ଆରମ୍ଭ ହେଉଛି । ଏହି ଦିନଠାରୁ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶର ପ୍ରୟାଗରାଜରେ ତ୍ରିବେଣୀ ଘାଟରେ ବହୁ ସଂଖ୍ୟାରେ ଭକ୍ତ ଏକତ୍ରିତ ହୋଇଥାନ୍ତି । ମାଘ ମାସ କୃଷ୍ଣ ପକ୍ଷର ପ୍ରତିପଦା ତିଥିର ପ୍ରଥମ ଦିନରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ମାଘ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିଥାଏ । ଏହି ମାସରେ ବ୍ରାହ୍ମ ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ଗାଧୋଇବାର ବିଶେଷ ମହତ୍ତ୍ୱ ରହିଛି, କିନ୍ତୁ ଏହା ଜରୁରୀ ନୁହେଁ ଯେ ଆପଣ କେବଳ ତ୍ରିବେଣୀ ପାଣିରେ ଗାଧୋଇବା ଦ୍ୱାରା ପୁଣ୍ୟ ପ୍ରାପ୍ତ କରିବେ, ଆପଣ ନିଜ ଘରେ ମଧ୍ୟ ନିୟମ ଅନୁସାରେ ସ୍ନାନ କରି ଏହି ଲାଭ ପାଇପାରିବେ ।
ଧାର୍ମିକ ବିଶ୍ଵାସ ଅନୁଯାୟୀ ମାଘ ମାସର ନିୟମ ଅନୁଯାୟୀ ସ୍ନାନ କରିଲେ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ପ୍ରସନ୍ନ ହୁଅନ୍ତି । ଏହା ମଧ୍ୟ ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ଏହି ସମୟରେ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କୁ ପୂଜା କରିବା କିମ୍ବା ତ୍ରିବେଣୀ ସଙ୍ଗମରେ ସ୍ନାନ କରିବା ଦ୍ୱାରା ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କର ଅପାର ଆଶୀର୍ବାଦ ମିଳିଥାଏ । ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ତ୍ରିବେଣୀରେ ଗଙ୍ଗା, ଯମୁନା ଏବଂ ସରସ୍ୱତୀ ନଦୀର ମିଳନ ହୋଇଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଗାଧୋଇବା ଦ୍ୱାରା ଜୀବନର ପାପରୁ ମୁକ୍ତି ମିଳିଥାଏ । ଏହି ମାସରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଭଗବାନଙ୍କୁ ପୂଜା କରିବା ଦ୍ୱାରା ସମସ୍ତ ଇଚ୍ଛା ପୂରଣ ହୁଏ ।
ମାଘ ମାସରେ, ସୂର୍ଯ୍ୟ ଭଗବାନ ଧନୁ ରାଶିରେ ନିଜ ଯାତ୍ରା ବନ୍ଦ କରି ତାଙ୍କ ପୁଅ ଶନିଙ୍କ ରାଶି ମକରରେ ପ୍ରବେଶ କରନ୍ତି । ମାଘ ମାସରେ, ପ୍ରତିଦିନ ସକାଳେ ଉଠି ସ୍ନାନ କରି, ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କୁ ଜଳ ଦେବା ପରେ ହି ଖାଦ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତୁ । ଯଦି ଆପଣ ଘରେ ମାଘ ମାସରେ ସ୍ନାନ କରୁଛନ୍ତି ତେବେ କିଛି ରାଶି ପାଣିରେ ମିଶାଇ ସ୍ନାନ କରନ୍ତୁ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ମାଘ ମାସରେ ତୁଳସୀ ମା’ଙ୍କୁ ପ୍ରତିଦିନ ପୂଜା କରାଯିବା ଉଚିତ୍ । ଆହୁରି ମଧ୍ୟ, ଏହି ମାସରେ ରାଶି, ଗୁଡ ଏବଂ କମ୍ବଳ ଦାନର ବିଶେଷ ମହତ୍ତ୍ୱ ରହିଛି ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ ।
ଧାର୍ମିକ ବିଶ୍ଵାସ ଅନୁଯାୟୀ, ମାଘ ମାସରେ କିଛି ବ୍ରତ ଅବଶ୍ୟ ପାଳନ କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଏହି ମାସରେ ସଙ୍କଟ ଚତୁର୍ଥୀ, ଷଟତିଳା ଏକାଦଶୀ ଏବଂ ଜୟା ଏକାଦଶୀ ପଡିଥାଏ । ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ସଙ୍କଟ ଚତୁର୍ଥୀ ପାଳନ କରିବା ଦ୍ୱାରା ଭଗବାନ ଗଣେଶଙ୍କଠାରୁ ଆଶୀର୍ବାଦ ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏ ଏବଂ ସମସ୍ତ ଅସୁବିଧାରୁ ମଧ୍ୟ ମୁକ୍ତି ମିଳିଥାଏ । ଷଟତିଳା ଏକାଦଶୀ ଏବଂ ଜୟା ଏକାଦଶୀରେ ଉପବାସ ପାଳନ କରି ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ପ୍ରସନ୍ନ ହୁଅନ୍ତି, ଯେଉଁଥିପାଇଁ ବ୍ୟକ୍ତି ମୋକ୍ଷ ପ୍ରାପ୍ତି କରିଥାଏ ।