କେନ୍ୟୁଜ୍ (ବ୍ୟୁରୋ): ମହାନଦୀ ଗର୍ଭରୁ ଆବିଷ୍କାର ହେଲା ୬୦ ଫୁଟର ମନ୍ଦିର । ନୟାଗଡ ଜିଲ୍ଲା ପଦ୍ମାବତୀ ଅଞ୍ଚଳ ଦେଇ ପ୍ରବାହିତ ହେଇଥିବା ମହାନଦୀର ମଝି ଭାଗରେ ମନ୍ଦିରଟିକୁ ଆବିଷ୍କାର କଲା ପତ୍ନତାତ୍ତ୍ବିକ ସବେକ୍ଷେଣ ଦଳ। ମନ୍ଦିରଟିର ଉଚ୍ଚତା ପାଖାପାଖି ୬୦ ପୁଟ ହେଇଥିବା ବେଳେ ଏହା ୧୫ରୁ ୧୬ ଶତାଦ୍ଦୀର ହୋଇଥିବା ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ନ୍ୟାସନାଲ ଟ୍ରଷ୍ଟ ଫର୍ ଆର୍ଟ ଆଣ୍ଡ ସାଂସ୍କୃତିକ ହେରିଟେଜ୍ (INTACH) ର ଏକ ପ୍ରତ୍ନତାତ୍ତ୍ୱିକ ସର୍ବେକ୍ଷଣ ଦଳ କହିଛି। ସ୍ଥାନୀୟ ଐତିହ ପ୍ରେମୀ ରବୀନ୍ଦ୍ର ରଣାଙ୍କ ସାହାଯ୍ୟରେ ପତ୍ନତତ୍ତ୍ବ ବିଭାଗ ଏହି ମନ୍ଦିରଟିକୁ ଆବିସ୍କାର କରିଛନ୍ତି।
ଯେହେତୁ ଗ୍ରଷ୍ମ ଋତୁରେ ନଦୀର ଜଳପତନ କମ ରହିଥାଏ ତେଣୁ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଋତୁ ସମୟରେ ମନ୍ଦିରର ଚୂଡା ବାହାରକୁ ଦେଖାଯାଏ ପରେ ବର୍ଷଋତୁ ଓ ଅନ୍ୟ ଋତୁ ସମୟରେ ମନ୍ଦିରଟି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବୁଡିକି ରହିଥାଏ। ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକଙ୍କ କହିବା ମୁତାବକ ଏହି ମନ୍ଦିର ଗୋପୀନାଥ ଦେବଙ୍କୁ ଉତ୍ସର୍ଗ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହି ଅଞ୍ଚଳକୁ ସେହି ସମୟରେ ‘ସତ୍ୟପାଟଣ’ ଭାବରେ ନାମିତ ହୋଇଥିଲା। ପରେ ବନ୍ୟାଜଳ ଆସିବା କାରଣରୁ ନଦୀର ଗତିପଥ ବଦଳି ଯାଇଥିଲା। ଏହାର ପ୍ରଭାବରେ କୂଳରେ ଥିବା ସମଗ୍ର ଗାଁ ନଦୀ ଜଳରେ ଜଳମଗ୍ନ ହୋଇଗଲା। ଏହାପରେ ମନ୍ଦିରରେ ଥିବା ଠାକୁରଙ୍କୁ ନିରାପଦ ସ୍ଥାନକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରାଯାଇଥିଲା। ଯାହା ବର୍ତ୍ତମାନର ପଦ୍ମାବତୀ ଗାଁର ଗୋପୀନାଥ ଦେବ ମନ୍ଦିର ନାମରେ ସ୍ଥାପିତ ହୋଇଛନ୍ତି।
INTACH ଓଡିଶା ଗତ ବର୍ଷ ପ୍ରାରମ୍ଭରେ ମହାନଦୀ କୂଳରେ ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟେସନ୍ ଅଫ୍ ହେରିଟେଜ୍ ଉପରେ ଏକ ପ୍ରକଳ୍ପ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା | ଯେଉଁଥିରେ ନଦୀର ଉତ୍ପତ୍ତି ସ୍ଥଳରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ସମୁଦ୍ର ମୂହାଣ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରାୟ ୧୭୦୦ କିଲୋମିଟର ଦୂରତାକୁ ନେଇ ମହାନାଦୀର ସମଗ୍ର ଦୈର୍ଘ୍ୟ ସମସ୍ତ ଆବିଷ୍କୃତ ତଥ୍ୟ ତଥା ଅଜ୍ଞାତ ଐତିହ୍ୟର ଏକ ସର୍ବେକ୍ଷଣ ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଛି। ଯାହା ଏବେ ଶେଷ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ପହଞ୍ଚିଛି। | ପାଖାପାଖି ୮୦୦ ସ୍ମାରକର ଏକ ମଲ୍ଟି-ଭଲ୍ୟୁମ୍ ରିପୋର୍ଟ ଯାହା ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟ୍ ହୋଇଛି ତାହା ଆସନ୍ତା ବର୍ଷ ଆରମ୍ଭରେ ପ୍ରକାଶ ପାଇବ ।