ଭଗବାନ ଶିବଜୀ କହିଥିଲେ, ଏହି ପୁଷ୍କରିଣୀରେ ସ୍ନାନ କଲେ ମିଳିଥାଏ ମନ ମୁତାବକ ବର
ପଞ୍ଜାବ ଗୁରୁଦାସପୁର ଜିଲ୍ଲା ର ବାଟଲା ଠାରୁ ୮ କି.ମି ଦୂରରେ ଜଳନ୍ଧର ରୋଡ୍ । ଏଠାରେ ରହିଛି ଭଗବାନ କାର୍ତ୍ତିକ ଜୀଙ୍କର ଅଚଳେଶ୍ୱର ମହାଦେବ ତୀର୍ଥ । ଯାହାକି ଦେଶର ମହାନ ତୀର୍ଥ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ । ଯେଉଁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁ ଏଠାରେ ଆସି ୪୦ ଦିନ ଯାଏ ଏହି ପୁଷ୍କରିଣୀରେ ସ୍ନାନ କରି ଶ୍ରଦ୍ଧା ପୂର୍ବକ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରିବେ ତାଙ୍କର ସବୁ ଇଚ୍ଛା ପୂର୍ଣ୍ଣ ହେବ ବୋଲି ଭଗବାନ ଶିବଜୀ ବରଦେଲେ । ଯାହାକି ଅଚଳେଶ୍ୱର ଧାମ ଭାବେ ପରିଚିତ ।
ଭଗବାନ ଶିବ ଓ ମା’ ପାର୍ବତୀଙ୍କ ଦୁଇ ପୁତ୍ର ମଧ୍ୟରୁ କାର୍ତ୍ତିକଜୀ ବଡ଼ ଓ ଗଣେଶ ଜୀ ସାନ । ପ୍ରଚଳିତ କଥାନୁସାର ଥରେ ଭଗବାନ ଶିବ ଓ ମା’ ପାର୍ବତୀ ବିଚାର ବିମର୍ଶ କରି ଦୁଇ ପିଲାଙ୍କ ବୁଦ୍ଧି ପରୀକ୍ଷା କରିବାକୁ ଚିନ୍ତା କଲେ । ଦୁଇ ପୁତ୍ରଙ୍କୁ ଡାକି କହିଲେ ଯିଏ ୩ ଲୋକକୁ ପ୍ରଦକ୍ଷିଣ କରି ଆଗ କୈଳାଶରେ ପହଞ୍ଚିବ ସେ ହେବ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ । ମାତା-ପିତାଙ୍କ ଆଜ୍ଞା ଅନୁଯାୟୀ ଦୁଇ ପୁତ୍ର ନିଜର ବାହନରେ ବସି ୩ ଲୋକ ପ୍ରଦକ୍ଷିଣ କରିବାକୁ ବାହାରି ପଡ଼ିଲେ । କାର୍ତ୍ତିକଜୀ ତାଙ୍କର ମୟୁରରେ ବସି ବାହାରିଯିବା ପରେ ଗଣେଶଜୀ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କର ବାହାନରେ ବସି ବାହାରିଲେ ।
ଏହି ସମୟରେ ନାରଦ ଋଷି ପହଞ୍ଚି ଗଣେଶଜୀଙ୍କୁ ଭଗବାନ ଶିବଜୀ ୩ ଲୋକର ସ୍ୱାମୀ ବୋଲି କହି ତାଙ୍କର ଜ୍ଞାନ ଉଦୟ କରିଦେଲେ । ଫଳରେ ଗଣେଶଜୀ ମାର୍ଗରୁ ଫେରି ଆସି ମହାଦେବଙ୍କୁ ପରିକ୍ରମଣ କରି ହାତ ଯୋଡ଼ି ଠିଆହେଲେ । ଭଗବାନ ଶିବଜୀ ଗଣେଶ ଜୀଙ୍କ ବୁଦ୍ଧିରେ ପ୍ରଶନ୍ନ ହୋଇ ତାଙ୍କୁ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ଭାବେ ଘୋଷଣା କରିଦେଲେ ।
ଏପଟେ କାର୍ତ୍ତିକ ଜୀ ୩ ଲୋକ ପରିକ୍ରମଣ କରି ଆସୁଥିବା ବେଳେ ନାରଦ ଋଷି କୈଳାଶରେ ଗଣେଶ ଜୀଙ୍କୁ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ଘୋଷଣା ହେବା କଥା କାର୍ତ୍ତିକ ଜୀଙ୍କୁ ସମାଚାର ଦେଲେ । ଫଳରେ କାର୍ତ୍ତିକ ଜୀ ଦୁଃଖରେ ଆଉ କୈଳାସକୁ ଫେରିବେ ନାହିଁ ବୋଲି ଅଚଳ ଶପଥ ନେଇ ସେହି ସ୍ଥାନରେ ଭୁମୀରେ ଓହ୍ଲାଇ ତପସ୍ୟା କରିବାକୁ ଲାଗିଲେ । ନାରଦ ଋଷି ଆସି ଏହି କଥା କୈଳାଶରେ କହିବା ପରେ କାର୍ତ୍ତିକ ଜୀଙ୍କୁ ମନାଇବା ପାଇଁ ଶିବ ଜୀ ଓ ମାତା ପାର୍ବତୀ ସବୁ ଦେବାଦେବୀଙ୍କୁ ନେଇ ସେଠାରେ ପହଞ୍ଚିଲେ ।
ହେଲେ କାର୍ତ୍ତିକ ଜୀ କୈଳାଶ ନଯିବାକୁ ଅଚଳ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା କଥା କହିବାରୁ ଭଗବାନ ଶିବ ଜୀ ସେଠାରେ ତାଙ୍କ ନାମ ଅଚଳେଶ୍ୱର ମହାଦେବ ନାମ ଦେଇ ଉକ୍ତ ସ୍ଥାନର ଅଧିକାରୀ ଭାବେ ଘୋଷଣା କଲେ । ଏବଂ ବରଦାନ ଦେଇ କହିଲେ ପ୍ରତି ବର୍ଷ ଏଠାରେ ନୌବିଂ ପର୍ବ ପାଳନ ହେବ । ଯେଉଁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁ ଏଠାରେ ଆସି ୪୦ ଦିନ ଯାଏ ଏହି ପୁଷ୍କରିଣୀରେ ସ୍ନାନ କରି ଶ୍ରଦ୍ଧା ପୂର୍ବକ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରିବେ ତାଙ୍କର ସବୁ ଇଚ୍ଛା ପୂର୍ଣ୍ଣ ହେବ ବୋଲି ଶିବ ଜୀ ବରଦେଲେ ।
ଏହି ତୀର୍ଥରେ ପରେ ଅଚଳେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ ହେଲା ଯାହାକି ଅଚଳେଶ୍ୱର ଧାମ ଭାବେ ପରିଚିତ । ପଞ୍ଜାବ ଗୁରୁଦାସପୁର ଜିଲ୍ଲା ର ବାଟଲା ଠାରୁ ୮ କି.ମି ଦୂରରେ ଜଳନ୍ଧର ରୋଡ୍ । ଏଠାରେ ରହିଛି ଭଗବାନ କାର୍ତ୍ତିକ ଜୀଙ୍କର ଅଚଳେଶ୍ୱର ମହାଦେବ ତୀର୍ଥ । ଯାହାକି ଦେଶର ମହାନ ତୀର୍ଥ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ।
