କାହିଁକି ଯାତ୍ରୀବାହୀ ବିମାନ ଭୂମିରୁ ୧୨ କିଲୋମିଟର ଉଚ୍ଚରେ ହିଁ ଉଡ଼ିଥାଏ, ଏହା ପଛରେ ବିଜ୍ଞାନ କ’ଣ?
ଆଜିକାଲି, ସମୟ ବଞ୍ଚାଇବା ପାଇଁ ଅଧିକାଂଶ ଲୋକ ବିମାନରେ ଯାତ୍ରା କରିବାକୁ ପସନ୍ଦ କରନ୍ତି । କାରଣ ଏହା ସହିତ, ଦୂର ଦୂରାନ୍ତର ଯାତ୍ରା କମ୍ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ସମାପ୍ତ ହୋଇପାରିବ । କିନ୍ତୁ ଆପଣ ଜାଣନ୍ତି କି ପୃଥିବୀର କେଉଁ ଉଚ୍ଚତାରେ ପ୍ୟାସେଞ୍ଜର ବିମାନ ଯାତ୍ରା କରିଥାଏ? ତେବେ ବିମାନ କେବଳ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଉଚ୍ଚତାରେ କାହିଁକି ଉଡ଼ାଣ ଭରେ, ଏହା ପଛର କାରଣ କ’ଣ?
ଆଜିକାଲି, ସମୟ ବଞ୍ଚାଇବା ପାଇଁ ଅଧିକାଂଶ ଲୋକ ବିମାନରେ ଯାତ୍ରା କରିବାକୁ ପସନ୍ଦ କରନ୍ତି । କାରଣ ଏହା ସହିତ, ଦୂର ଦୂରାନ୍ତର ଯାତ୍ରା କମ୍ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ସମାପ୍ତ ହୋଇପାରିବ । କିନ୍ତୁ ଆପଣ ଜାଣନ୍ତି କି ପୃଥିବୀର କେଉଁ ଉଚ୍ଚତାରେ ପ୍ୟାସେଞ୍ଜର ବିମାନ ଯାତ୍ରା କରିଥାଏ? ତେବେ ବିମାନ କେବଳ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଉଚ୍ଚତାରେ ହି କାହିଁକି ଉଡ଼ାଣ ଭରେ, ଏହା ପଛର କାରଣ କ’ଣ? ତେବେ ଆସନ୍ତୁ ଏହା ବିଷୟରେ ଜାଣିବା । ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ ଭାରତରେ ପ୍ରତିଦିନ ୬୦୦୦ ରୁ ଅଧିକ ବିମାନ ଆକାଶରେ ଉଡିଥାଏ । ଯେଉଁଥିରେ ୩୦୬୧ ପ୍ରସ୍ଥାନ ଉଡାଣ ଏବଂ ୩୦୫୮ ଆଗମନ ଉଡାଣ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ।
ଏଥିରେ ଉଭୟ ଘରୋଇ ଏବଂ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବିମାନ ମଧ୍ୟ ସାମିଲ ଥାଏ । ଗତ ବର୍ଷ ଭାରତର ଆକାଶରେ ପ୍ରତିଦିନ ହାରାହାରି ୨୮୯୧ଟି ବିମାନ ରହୁଥିଲା । ସେହିଭଳି ଆମେରିକା ବିଷୟରେ କହିବାକୁ ଗଲେ ସେଠାରେ ପ୍ରତିଦିନ ୪୨,୦୦୦ ବିମାନ ଉଡ଼ାଣ ଭରୁଛନ୍ତି, ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ୫୦୦୦ ଯେକୌଣସି ସମୟରେ ଆକାଶରେ ହି ଯାତ୍ରା କରୁଥାଏ । ଏକ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ବିଶ୍ୱରେ ପ୍ରତିଦିନ ପ୍ରାୟ ୧୦ ଲକ୍ଷ ବିମାନ ଉଡ଼ାଣ ଭରିଥାଏ ଏବଂ ଅବତରଣ କରେ, ଯେଉଁଥିରେ ଯାତ୍ରୀ, ମାଲ ପରିବହନ ଏବଂ ସାମରିକ ବିମାନ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । କେବଳ ଯାତ୍ରୀ ବିମାନରେ ପ୍ରତିଦିନ ୯୦ ହଜାରରୁ ଅଧିକ ବିମାନ ରହିଛି । ଆପଣଙ୍କୁ କହି ରଖୁଛୁ ଯେ ବିମାନଗୁଡ଼ିକ ସାଧାରଣତ ୩୧,୦୦୦ (୯.୪୪ କିଲୋମିଟର) ରୁ ୪୨,୦୦୦ (୧୨.୮୦ କିଲୋମିଟର) ଫୁଟ ଉଚ୍ଚରେ ଉଡ଼ନ୍ତି ।
ତେବେ ବିମାନ କେବଳ ଏତିକି ଉଚ୍ଚତାରେ ଉଡ଼ିବାର ମୁଖ୍ୟ କାରଣଗୁଡିକ ହେଉଛି ଇନ୍ଧନ ଦକ୍ଷତା ବୃଦ୍ଧି, ବାୟୁ ପ୍ରତିରୋଧକୁ ହ୍ରାସ କରିବା ଏବଂ ବାୟୁ ଚଳାଚଳରୁ ଦୂରେଇ ରହିବା । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ବାୟୁରେ ଉଡିବା ସମୟରେ ସୁରକ୍ଷା ମଧ୍ୟ ନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ ପଡିଥାଏ । ବିମାନରେ ଯାତ୍ରା କରିବା ସମୟରେ, ଆପଣ ନିଶ୍ଚୟ ଅନୁଭବ କରିଥିବେ ଯେ ବିମାନଟି ଟେକଅଫ କରିବା ସମୟରେ ଉଚ୍ଚକୁ ଯିବା ପରେ ହିଁ ଉଡାଣ ଭରିଥାଏ । ଅଧିକ ଉଚ୍ଚତାରେ ବାୟୁର ଘନତ୍ଵ କମ୍ ଥିବାରୁ କମ୍ ବାୟୁ ପ୍ରତିରୋଧ ହୁଏ ସେଥିପାଇଁ କମ୍ ଇନ୍ଧନ ଜଳିବା ସହ ବିମାନଗୁଡ଼ିକ ଶୀଘ୍ର ଉଡିପାରନ୍ତି । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଅଧିକ ଉଚ୍ଚତାରେ ଉଡ଼ିବା ଦ୍ୱାରା ପକ୍ଷୀମାନଙ୍କ ସହିତ ଧକ୍କା ହେବାରୁ ବଞ୍ଚିବା, ପରିବେଶରେ ଅଶାନ୍ତି କମ କରିବା ଏବଂ ଯାତ୍ରୀମାନଙ୍କୁ ଅଧିକ ଆରାମଦାୟକ ଉଡ଼ାଣ ଅଭିଜ୍ଞତା ପ୍ରଦାନ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ ।
କହି ରଖୁଛୁ ଯେତେବେଳେ ବଡ଼ ଜେଟ ସହିତ ପ୍ଲେନ ବିମାନ ବନ୍ଦରରୁ ଉଡାଣ ଭରିଥାଏ, ସେମାନଙ୍କର ପ୍ରଥମ କାର୍ଯ୍ୟ ହେଉଛି ଶୀଘ୍ର ମେଘ ଉପରକୁ ଆସିବା ଏବଂ ଯଥାସମ୍ଭବ ଉଚ୍ଚତାରେ ପହଞ୍ଚିବା । ବାଣିଜ୍ୟିକ ବିମାନ ସାଧାରଣତଃ ୩୧,୦୦୦ ଫୁଟ (୯.୪ କିଲୋମିଟର) ରୁ ୩୮,୦୦୦ ଫୁଟ (୧୧.୫ କିଲୋମିଟର) ମଧ୍ୟରେ ଉଡିଥାଏ । ପ୍ରାୟ ୫.୯ ରୁ ୭.୨ ମାଇଲ୍ ଅତିକ୍ରମ କରିବାକୁ ବିମାନଗୁଡ଼ିକ ସାଧାରଣତଃ ୧୦ ମିନିଟ୍ ସମୟ ନେଇଥାଏ । ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ବିମାନଗୁଡ଼ିକ ଏହାଠାରୁ ମଧ୍ୟ ଅଧିକ ଉଚ୍ଚତାରେ ଉଡିପାରିବେ, କିନ୍ତୁ ଏଥିଯୋଗୁଁ ସୁରକ୍ଷା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସମସ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇପାରେ । କାରଣ ଅଧିକ ଉଚ୍ଚତାରେ ଉଡ଼ିବା ଦ୍ୱାରା ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତିରେ ଏକ ସୁରକ୍ଷିତ ଉଚ୍ଚତାକୁ ଫେରିବା ପାଇଁ ଅଧିକ ସମୟ ଲାଗିବ ।
ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ, ହେଲିକପ୍ଟରଗୁଡିକ ମୁଖ୍ୟତଃ ସ୍ୱଳ୍ପ ଦୂରତାରେ ଉଡିବା ପାଇଁ ଡିଜାଇନ୍ କରାଯାଇଛି । ସେମାନେ ବିମାନ ଅପେକ୍ଷା ବହୁତ କମ୍ ଉଚ୍ଚତାରେ ଉଡ଼ନ୍ତି । ହେଲିକପ୍ଟରଗୁଡିକ ସାଧାରଣତଃ ୧୦ ହଜାର ଫୁଟ ଭିତରେ ଉଡିଥାଏ ।