କ’ଣ ରହିଛି ଇସ୍କନ ମନ୍ଦିରର ଇତିହାସ? ଏହା କିପରି ଆରମ୍ଭ ହେଲା ଏବଂ କେବେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ‘ହରେ କୃଷ୍ଣ’ ଆନ୍ଦୋଳନ
'ହରେ କୃଷ୍ଣ ହରେ କୃଷ୍ଣ କୃଷ୍ଣ ହରେ ହରେ, ହରେ ରାମ ହରେ ରାମ ରାମ ରାମ ହରେ ...' କୃଷ୍ଣଙ୍କର ଏହି ମନ୍ତ୍ରରେ ଏକ ବିଶେଷ ଯାଦୁ ଅଛି ଯାହା ସମସ୍ତଙ୍କୁ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ଆଡକୁ ଆକର୍ଷିତ କରିଥାଏ । ତେବେ ଆଜି ଆମେ ଏହି ମନ୍ତ୍ର ସହିତ ଜଡିତ ଆନ୍ଦୋଳନ ବିଷୟରେ ଆପଣଙ୍କୁ ଜଣାଇବୁ । ତେବେ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ହରେ କୃଷ୍ଣ ଆନ୍ଦୋଳନ ଏବଂ ISKCON ର ଇତିହାସ ବିଷୟରେ ।
‘ହରେ କୃଷ୍ଣ ହରେ କୃଷ୍ଣ କୃଷ୍ଣ ହରେ ହରେ, ହରେ ରାମ ହରେ ରାମ ରାମ ରାମ ହରେ …’ ଏହି ମନ୍ତ୍ର ଜପ କରି ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ଭକ୍ତମାନେ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ଭକ୍ତିରେ ଲୀନ ହୋଇଯାନ୍ତି । ଭାରତ ବ୍ୟତୀତ ଲଣ୍ଡନ, ବର୍ଲିନ୍ ଏବଂ ନ୍ୟୁୟର୍କର ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ବିଦେଶୀମାନେ ମଧ୍ୟ ଏହି ମହାମନ୍ତ୍ରଜପ କରୁଥିବା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ । କୃଷ୍ଣଙ୍କର ଏହି ମନ୍ତ୍ରରେ ଏକ ବିଶେଷ ଯାଦୁ ଅଛି ଯାହା ସମସ୍ତଙ୍କୁ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ଆଡକୁ ଆକର୍ଷିତ କରିଥାଏ । ତେବେ ଆଜି ଆମେ ଏହି ମନ୍ତ୍ର ସହିତ ଜଡିତ ଆନ୍ଦୋଳନ ବିଷୟରେ ଆପଣଙ୍କୁ ଜଣାଇବୁ । ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ‘ହରେ କୃଷ୍ଣ ଆନ୍ଦୋଳନ’ କୁହାଯାଏ । ଆଜି ଏହି ମନ୍ତ୍ର ISKCON ଅର୍ଥାତ୍ (International Society for Krishna Consciousness) ର ଏକ ପରିଚୟ ପାଲଟିଛି । ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ହରେ କୃଷ୍ଣ ଆନ୍ଦୋଳନ ଏବଂ ISKCON ର ଇତିହାସ ବିଷୟରେ ।
ISKCON କିପରି ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହେଲା?
ISKCON ହରେ କୃଷ୍ଣ ଆନ୍ଦୋଳନ ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ଜଣାଶୁଣା । ଏହି ସମାଜ ୧୯୬୬ ରେ ଭକ୍ତବେଦାନ୍ତ ସ୍ୱାମୀ ପ୍ରଭୁପାଦଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା । ସେ କୋଲକାତାରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଭଗବାନ କୃଷ୍ଣଙ୍କର ସେ ଜଣେ ମହାନ ଭକ୍ତ ଥିଲ । କୃଷ୍ଣଙ୍କ ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ଅନନ୍ୟ ଭକ୍ତି ଥିବାରୁ ସେ ଗୌଡିୟ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଅଭିଲେଖ ଲେଖିବା କାର୍ଯ୍ୟ ମଧ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ ସ୍ୱାମୀ ପ୍ରଭୁପାଦଙ୍କ ଉପରେ ଏତେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥିଲା ଯେ ସେ ହରେ କୃଷ୍ଣ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ । ଏହା ପରେ ସେ ନ୍ୟୁୟର୍କ ସହରରେ ISKCON ପ୍ରତିଷ୍ଠା କଲେ । ସନ୍ୟାସ ନେବା ପରେ ଭକ୍ତବେଦାନ୍ତ ସ୍ୱାମୀ ପ୍ରଭୁପାଦ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ‘ହରେ କୃଷ୍ଣ, ହରେ ରାମ’ ନାମ ପ୍ରଚାର କରିଥିଲେ ।
୧୯୬୫ ମସିହାରେ, ସ୍ୱାମୀ ପ୍ରଭୁପାଦ ଏକାକୀ ଆମେରିକା ଯାତ୍ରାରେ ଯାଇଥିଲେ । ନ୍ୟୁୟର୍କ ସହରରେ ପହଞ୍ଚିବା ପରେ ପ୍ରଭୁପାଦ ଏକ ବର୍ଷ ପାଇଁ ଏକାକୀ ସଂଘର୍ଷ କରି ନିଜର ହରେ କୃଷ୍ଣ ଆନ୍ଦୋଳନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ । ସେ ଯେଉଁଠାରେ ବି ସୁଯୋଗ ପାଇଲେ ସେ ଅଧ୍ୟାପନା କରୁଥିଲେ ଏବଂ ଲୋକମାନେ ତାଙ୍କ ଶିକ୍ଷାଦାନ ପ୍ରତି ଆଗ୍ରହ ପ୍ରକାଶ କରିବାକୁ ଲାଗିଲେ । ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ, ୧୯୬୬ ମସିହାରେ, ନ୍ୟୁୟର୍କ ସହରର ଲୋୟର ଇଷ୍ଟ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ଥିବା ଏକ ଅସ୍ପଷ୍ଟ ଷ୍ଟୋରଫ୍ରଣ୍ଟରୁ କାର୍ଯ୍ୟ କରି ସ୍ୱାମୀ ପ୍ରଭୁପାଦ ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ପାଇଁ ଏକ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ସମାଜ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ । ସେ ଏହାକୁ ISKCON ନାମରେ ନାମିତ କଲେ । ଏହିପରି ଭାବରେ ଆମେରିକାରେ ହରେ କୃଷ୍ଣ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ଆଜି ISKCON ରେ ୪୦୦ ରୁ ଅଧିକ ମନ୍ଦିର, ୪୦ ଟି ଗ୍ରାମୀଣ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ଏବଂ ୧୦୦ରୁ ଅଧିକ ଶାକାହାରୀ ରେଷ୍ଟୁରାଣ୍ଟ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ।
ISKCON ର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ କ’ଣ?
ISKCON ର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ଦେଶ ତଥା ବିଶ୍ୱର ଏହି ଲୋକମାନଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରେ ଭଗବାନଙ୍କ ସହ ଯୋଡି ହୋଇ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ବୁଝାମଣା, ଏକତା ଏବଂ ଶାନ୍ତିର ଲାଭ ପାଇପାରିବେ । ISKCON ବେଦ ଏବଂ ବୈଦିକ ଗ୍ରନ୍ଥଗୁଡ଼ିକର ଶିକ୍ଷା ଅନୁସରଣ କରେ । ISKCON ଅନୁସରଣକାରୀମାନେ ଗୀତା, ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମ ଏବଂ ସଂସ୍କୃତିକୁ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ବିସ୍ତାର କରନ୍ତି । ISKCON ର ଅନୁସରଣକାରୀମାନେ କିଛି ନିୟମ ମଧ୍ୟ ମାନିଥାନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କୁ ତମାସିକ ଜିନିଷ (ମାଂସ, ମଦ୍ୟପାନ, ରସୁଣ ଏବଂ ପିଆଜ) ଠାରୁ ଦୂରରେ ରହିବାକୁ ପଡିବ । ଏହା ସହିତ, ISKCON ର ଜଣେ ଅନୁଗାମୀ ପ୍ରତିଦିନ ଅତି କମରେ ୧୬ ଥର ହରେ କୃଷ୍ଣ ନାମଜପ କରିବାକୁ ପଡିବ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଗୀତା ଏବଂ ଭାରତୀୟ ଧାର୍ମିକ ଇତିହାସ ସହ ଜଡିତ ଶାସ୍ତ୍ରଗୁଡ଼ିକୁ ମଧ୍ୟ ଅଧ୍ୟୟନ କରିବାକୁ ପଡିବ ।