ମମତା ଘର ଜିଲ୍ଲା ଖଣିଜ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ (ଡି.ଏମ.ଏଫ) କେନ୍ଦୁଝର ତରଫରୁ ପୁଷ୍ଟିହୀନତା ଦୂର କରିବା ପାଇଁ ଏକ ସଫଳ ପ୍ରୟାସ
କେନ୍ୟୁଜ୍(ବ୍ୟୁରୋ): ଆମ ରାଜ୍ୟରେ କେନ୍ଦୁଝର ଜିଲ୍ଲା ଏକ ଖଣି ଖାଦାନ ପ୍ରଭାବିତ ଜିଲ୍ଲା ଭାବରେ ପରିଚିତ। ଏହି ଜିଲ୍ଲାର ଖଣି ପ୍ରଭାବିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଲୋକମାନଙ୍କର ଜୀବନ ଓ ଜୀବିକାର ର ମାନରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିବା ପାଇଁ ଡ଼ିଏମଏଫ (ଜିଲ୍ଲା ଖଣିଜ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ) ସଦା ସର୍ବଦା କାର୍ଯ୍ୟରତ । ଏହି ଖଣି ଖାଦାନ ପ୍ରଭାବିତ ଅଞ୍ଚଳ ର ସାତ ମାସରୁ ତିନି ବର୍ଷ ବୟସ ଶିଶୁ ମାନଙ୍କର ସ୍ଵାସ୍ଥ ତଥା ପୁଷ୍ଟିରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିବା ପାଇଁ ୨୦୧୮ ମସିହାରୁ ଜିଲ୍ଲା ଖଣିଜ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ମମତା ଘର(କ୍ରେସ) ଯୋଜନା ଆରମ୍ଭ କରିଛି । କୁହାଯାଏ ଯେ ଏହି ଯୋଜନା ଜିଲ୍ଲା ଖଣିଜ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ତରଫରୁ ଭାରତରେ ପ୍ରଥମ କରି କେନ୍ଦୁଝର ଜିଲ୍ଲାରେ ମହିଳା ଓ ଶିଶୁ ବିକାଶ ବିଭାଗ ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରଣଯନ କରାଯାଇଅଛି I
ଗତ ଦୁଇବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ବାଂଶପାଳ, ହରିଚନ୍ଦନପୁର ଓ ଯୋଡା ବ୍ଲକ ଏବଂ ବଡବିଲ ମୁନିସିପାଲିଟିରେ ମୋଟ ୬୦ ଗୋଟି ମମତା ଘର ହେବା ମାଧ୍ୟମରେ ୧୮୯୩ ଜଣ ଶିଶୁ ଲାଭାନ୍ଵିତ ହୋଇଛନ୍ତି ।
ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପର ବରିଷ୍ଟ ପ୍ରକଳ୍ପ ଅଧିକାରୀ ଶ୍ରୀମତୀ ଆର୍ଯ୍ୟସୂତା ଅପର୍ଣ୍ଣାଭଦ୍ରା ଦାଶ(ପିଏମଈଉ, ଡି.ଏମ୍.ଏଫ୍ କେନ୍ଦୁଝର) ଙ୍କର ସୁଚିନ୍ତିତ ଯୋଜନା ଓ ପର୍ଯାଲୋଚକ ବଳରେ କେନ୍ଦୁଝର ଜିଲ୍ଲାରେ ଖଣି ପ୍ରଭାଭିତ ଏହିସବୁ ବ୍ଲକରେ ଶିଶୁ ମାନଙ୍କର ପୁଷ୍ଟି ଓ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟର ଅଭୁତପୂର୍ବ ଉର୍ନତି ହୋଇଛି I
ଅକ୍ସଫୋର୍ଡ ପଲିସି ମ୍ୟାନେଜମେଣ୍ଟ ତରଫରୁ ଏକ ସ୍ଵାଧୀନ ଭାବରେ ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପର ମୂଲ୍ୟ ନିର୍ଧାରଣ ପରେ, ଏହାର ସିଧାସଳଖ ପ୍ରଭାବ ଜିଲ୍ଲାର ଶିଶୁ ମାନଙ୍କର ପୁଷ୍ଟି ଓ ସ୍ଵାସ୍ଥ ଉନ୍ନତିକରଣ ଦେଖି, ଜିଲ୍ଲା ଖଣିଜ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ, କେଉଁଝର ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ କୁ ଆଗାମୀ ଛଅ ମାସରେ ୫୦୦ଟି ମମତା ଘର ଖଣି ପ୍ରଭାବିତ ଗ୍ରାମ ମାନଙ୍କରେ କରିବା ପାଇଁ ଲକ୍ଷ ରଖିଛି ।
ବର୍ତ୍ତମାନ କରୋନା ମହାମାରୀ ର ପ୍ରକୋପ ଜାରି ରହିଥିବାରୁ କେନ୍ଦୁଝର ଜିଲ୍ଲାପାଳଙ୍କ ଅଫିସ ତରଫରୁ ଜାରି ହୋଇଥିବା ନିର୍ଦେଶନାମା ଅନୁସାରେ ଗତ ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସ ୧୫ ତାରିଖରୁ ଏହି ୬୦ ଗୋଟି ମମତା ଘର ସାମୟିକ ବନ୍ଦ ରହିଥିବା ବେଳେ ଶିଶୁମାନଙ୍କ ଘରକୁ ଶୁଖିଲା ଖାଦ୍ୟ ଦିଆଯାଉଛି ଓ ସବୁ ଶିଶୁଙ୍କ ଘରକୁ ଯାଇ ସପ୍ତାହକୁ ଚାରୋଟି ଅଣ୍ଡା ଓ ପୁଷ୍ଟିହୀନତା ର ଶିକାର ହୋଇଥିବା ଶିଶୁମାନଙ୍କୁ ସପ୍ତାହକୁ ଛଅଟି ଅଣ୍ଡା ସ୍ପଟ ଫିଡିଙ୍ଗ କରାଯାଉଛି ।
ଜିଲ୍ଲା କଲେକ୍ଟର ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ ଆଶିଷ ଠାକରେ, ଭା.ପ୍ର.ସେ ମହୋଦୟଙ୍କ ଅନୁଯାଇ ଏହି ମମତା ଘର ପ୍ରକଳ୍ପ ଆଗାମୀ ଦିନରେ ଆହୁରି ଅଧିକ ଭଲଭାବରେ ଜିଲ୍ଳାରେ ପରିଚାଳିତ ହେବ I
ପ୍ରତିଦିନ ସକାଳ ୮ଟା ବେଳେ ମାଆ ମାନେ ତାଙ୍କ ଶିଶୁକୁ ଆଣି ମମତା ଘରେ ଛାଡି ନିଜନିଜର କର୍ମକ୍ଷେତ୍ର କୁ ଯାଇ ନିଶ୍ଚିନ୍ତ ରେ ନିଜ ନିଜ କାମ କରିବା ସହିତ କିଛି ରୋଜଗାର ମଧ୍ୟ କରିଥାନ୍ତି । ଦିନଯାକ ଆଠ ଘଣ୍ଟା ଏହି ଶିଶୁମାନଙ୍କର ଯତ୍ନ ନେବା ପାଇଁ ଏକଜୁଟ ସ୍ଵେଚ୍ଛାସେବୀ ଅନୁଷ୍ଠାନ ତରଫରୁ ସେହି ଗ୍ରାମର ଦୁଇଜଣ ମହିଳାଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତି କରି, ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ତାଲିମ ଦିଆଯାଇଛି । ଦୈନିକ ଆବଶ୍ୟକ ଖାଦ୍ୟର ପାଖାପାଖି ୭୦ ପ୍ରତିଶତ ଖାଦ୍ୟ ଶିଶୁଟି ଏହି ମମତା ଘରେ ଖାଇ ଥାଏ ।
ମମତା ଘର ର ଦିଦିମାନେ ଶିଶୁମାନକୁ ସ୍ନେହ ଆଦର ପୂର୍ଣ୍ଣ ପରିବେଶରେ ରଖି ଠିକ ସମୟରେ ନିର୍ଧାରିତ ଖାଦ୍ୟ ଖୁଆଇବା ସହିତ ଶାରୀରିକ ମାନସିକ ଓ ଭାଷା ର ବିକାଶ ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ନାଚ ଗୀତ , ଖେଳ କୁଦ ଆଦି କରିଥାନ୍ତି । ଏହି ମମତା ଘରେ ଶିଶୁ ମାନଙ୍କର ଖେଳିବା ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ବିହିନ ହାତ ତିଆରି ଖେଳଣା ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥାଏ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ମାସ ଅଭିଭାବକଙ୍କ ବୈଠକ ରେ ଏହି ଖେଳଣା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରା ଯାଇଥାଏ । ମମତା ଘର ର କାନ୍ଥ ଗୁଡିକ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ରଙ୍ଗରେ ଚିତ୍ରିତ କରାଯାଇଥାଏ , ଯାହାକୁ ଦେଖି ଶିଶୁମାନେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଖୁସି ହୋଇଥାନ୍ତି ।
ଆମେ ଜାଣୁ ଧୂଆଁ ଓ ଧୁଳି ଶିଶୁ ମାନଙ୍କର ପ୍ରଧାନ ଶତ୍ରୁ ତେଣୁ ମମତା ଘରେ ରୋଷେଇ କଲା ବେଳେ ସ୍ମୋକ ଲେସ ଚୁଲା ର ବ୍ୟବହାର କରାଯିବା ସହିତ ଶିଶୁ ମାନଙ୍କୁ ସଫା ସୁତୁରା ରଖାଯାଇଥାଏ । ଦିଦିମାନେ ରୋଷେଇ କରିବା ପୂର୍ବରୁ, ଶିଶୁଙ୍କୁ ଖୁଆଇବା ପୂର୍ବରୁ, ଶିଶୁମାନଙ୍କୁ ସଫା ସୁତୁରା କରିବା ପରେ, ଶିଶୁ ମାନେ ଖାଇବା ପୂର୍ବରୁ ସାବୁନ ରେ ହାତ ଧୋଇବା ପାଇଁ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଭାବେ ହେଣ୍ଡୱାସ ଷ୍ଟେସନ ତିଆରି କରାଯାଇଛି । ମମତା ଘର ର କଣ୍ଠରେ ସମୟ ସାରଣୀ ଓ ସାପ୍ତାହିକ ଖାଦ୍ୟ ସୂଚୀ ଲଗା ଯାଇଛି । ଶିଶୁମାନେ ସପ୍ତାହରେ ୪ ଟି ଅଣ୍ଡା ଖାଉଥିବା ବେଳେ ପୁଷ୍ଟିହୀନତା ର ଶିକାର ହୋଇଥିବା ଶିଶୁମାନେ ସପ୍ତାହରେ ୬ ଗୋଟି ଅଣ୍ଡା ଖାଉଛନ୍ତି ।
ଏହି ଶିଶୁମାନଙ୍କର ପ୍ରତ୍ୟେକ ମାସ ଓଜନ ମପା ଯାଉଥିବା ବେଳେ ପ୍ରତି ଦୁଇ ମାସରେ ଠାରେ ଉଚ୍ଚତ ବା ଲମ୍ବ ମପାଯାଏ । ଏକ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ମମତା ଘର ଶିଶୁ ମାନଙ୍କଠାରେ ୮୦ ପ୍ରତିଶତ ପୁଷ୍ଟିହୀନତା ରେ ଉନ୍ନତି ଦେଖାଯାଉଛି ବୋଲି ଏକଜୁଟ ର ପୋଗ୍ରାମ ମ୍ୟାନେଜର ସଂଜୀବ କୁମାର ଘୋଷ ମତବ୍ୟକ୍ତ କରନ୍ତି
ଏହି ଶିଶୁମାନଙ୍କ ପାଇଁ ବର୍ଷକୁ ପାଞ୍ଚଟି ଡ୍ରେସ ର ବ୍ୟବସ୍ଥା ଥିଲାବେଳେ ଗୋଟିଏ ଶୀତ ବସ୍ତ୍ର ର ବ୍ୟବସ୍ଥା ଓ ହଳେ ଚପଲ ର ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି । ଏହି ମମତା ଘର ର ସୁପରିଚାଳନା ପାଇଁ ଏକଜୁଟ ସ୍ଵେଚ୍ଛାସେବୀ ସଂଗଠନ ତରଫରୁ ଦଶଟି ମମତା ଘରର ପାଇଁ ଗୋଟିଏ ସୁପରଭାଇଜର ଓ ୬୦ ଟି ମମତା ଘର ପାଇଁ ୨ ଜଣ ପ୍ରୋଗ୍ରାମ ମ୍ୟାନେଜର ରହିଛନ୍ତି ।
ମମତା ଘର ର ଫାଇଦା ବା ଉପକାରିତା
୧। ଶିଶୁଟି ଠିକ ସମୟରେ ଖାଦ୍ୟ ଖାଇବାରୁ ଶିଶୁଟି ର ଓଜନ ଓ ଉଚ୍ଚତା ବା ଲମ୍ବ ଠିକ ଭାବରେ ବଢିଥାଏ ।
୨। ଶିଶୁଟି ସଫାସୁତୁରା ରହିବାରୁ ଦେହ ଖରାପ ନ ହୋଇ ସୁସ୍ଥ ସବଳ ରହୁଛି
୩। ଶିଶୁଟିର ବଡ ଭାଇ ଭଉଣୀ, ଯିଏକି ସ୍କୁଲ ନଯାଇ ଶିଶୁଟିକୁ ଘରେ ରଖୁଥିଲେ, ସେହି ବଡ ଭାଇ ଭଉଣୀମାନେ ଏବେ ସ୍କୁଲ ଯାଇପାରୁଛନ୍ତି
୪। ମମତା ଘରେ ମାଆ ମାନେ ନିଜ ଶିଶୁକୁ ନିଶ୍ଚିନ୍ତ ରେ ଛାଡି ନିଜ ନିଜ କାମ କରିବା ସହିତ ରୋଜଗାର ମଧ୍ୟ କରିପାରିଥାନ୍ତି ।
ଗ୍ରାମର ଲୋକମାନଙ୍କର ସହଯୋଗ
- ମମତା ଘର ବିଭିନ୍ନ ରଙ୍ଗରେ ଚିତ୍ରିତ କରିଥାନ୍ତି
- ମମତା ଘର ର ପୁଷ୍ଟି ବଗିଚା ତିଆରି, ତାର ବାଡ ତିଆରି, ପନିପରିବା ଗଛ ଲଗାଇବା ଇତ୍ୟାଦି
- ଶିଶୁମାନଙ୍କ ଖେଳିବା ପାଇଁ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ବିହୀନ ହାତ ତିଆରି ଖେଳଣା ତିଆରି କରିବା
- ମମତା ଘର ର ମରାମତି କରିବା
- ଶିଶୁମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଆରିଶା ପିଠା ତିଆରି କରିବା ରେ ସାହାର୍ଯ୍ୟ
ବର୍ତ୍ତମାନ ସବୁ ମମତା ଘର ବନ୍ଦ ରହିଥିବାରୁ ମମତା ଘର ଦିଦି ମାନେ ବଗିଚା ତିଆରି, ଖେଳଣା ତିଆରି ଇତ୍ୟାଦି ରେ ବ୍ୟସ୍ତଅଛନ୍ତି I
