ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: କେବେ ଓ କେତେଥର ଆସିଥିଲା ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଓ କଣ ହୋଇଥିଲା ଫଳାଫଳ। ଲୋକସଭାରେ ଏହା ହେଉଛି ୨୭ତମ ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ। ପୂର୍ବରୁ ୨୬ଟି ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଗତ ହୋଇଛି। ଏବେ ଜାଣନ୍ତୁ ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଇତିହାସ ।
ପ୍ରଥମ ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଆସିଥିଲା ନେହରୁଙ୍କ ବିରୋଧରେ :
ପ୍ରଥମ ଅନାସ୍ଥା ୧୯୬୩ରେ ପୂର୍ବତନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଜବାହାରଲାଲ ନେହେରୁ ସରକାର ବିରୋଧରେ ଆସିଥିଲା। ନେହେରୁଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଜେବି କ୍ରିପାଳିନୀ ଏହି ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ରଖିଥିଲେ । କଂଗ୍ରେସ୍ ତରଫରୁ ଦ୍ବିତୀୟଥର ପାଇଁ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ନହୋଇପାରବାରୁ ପାର୍ଟି ଛାଡି ନିଜର କିଶାନ୍ ମଜଦୂର ପ୍ରଜା ପାର୍ଟି ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ଯାହା ପରେ ସୋସିଆଲିଷ୍ଟ ପାର୍ଟି ସହ ମିଶି ପ୍ରଜା ସୋସିଆଲିଷ୍ଟ ପାର୍ଟି ବନି ଯାଇଥିଲା ।
ତେବେ କ୍ରିପାଳିନୀଙ୍କ ଦ୍ବାରା ନେହେରୁଙ୍କ ବିରୋଧରେ କରଯାଇଥିବା ଏହି ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ପକ୍ଷରେ ୬୨ ଏବଂ ବିରୋଧରେ ୩୪୭ ଭୋଟ୍ ମିଳିଥିଲା । ଏହିପରି ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ କାମ କରିନଥିଲା ।
ଶାସ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ତିନି ଥର ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବର ସାମ୍ନା କରିବାକୁ ପଡିଥିଲା :
ନେହେରୁଙ୍କ ନିଧନ ପରେ ଦେଶର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ବନିଥିଲେ ଲାଲ୍ ବାହାଦୂର ଶାସ୍ତ୍ରୀ । ତିନି ବର୍ଷର କାର୍ୟ୍ୟକାଳ ମଧ୍ୟରେ ତିନି ଥର ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଣିଥିଲେ ବିରୋଧୀ । କିନ୍ତୁ ଥରେ ମଧ୍ୟ ସଫଳ ହୋଇ ପାରିନଥିଲେ । ଏହା ପରେ ଶାସନ ଭାର ସମ୍ଭାଳିଥିଲେ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ।
ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଆସିଥିଲା ସର୍ବାଧିକ ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ :
ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧିଙ୍କ ସରକାର ବିରୋଧରେ ଆସିଥିଲା ରେକର୍ଡ ସଂଖ୍ୟକ ୧୫ଟି ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ। କିନ୍ତୁ ଥରେ ମଧ୍ୟ ବିରୋଧୀଙ୍କୁ ସଫଳତା ମିଳିନଥିଲା । ବିରୋଧୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ଥର ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଣିଥିବା ରେକର୍ଡ ମାର୍କ୍ସବାଦୀ କମ୍ୟୁନିଷ୍ଟ ପାର୍ଟିର ସାଂସଦ ଜ୍ୟୋତି ବସୁଙ୍କ ନାଁରେ ରହିଛି । ସେ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ବିରୋଧରେ ୪ଥର ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଣିଥିଲେ ।
ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଦ୍ବାରା ଭାଙ୍ଗିଥିଲା ପ୍ରଥମ ସରକାର :
ଭାରତର ସଂସଦୀୟ ଇତିହାସରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ୧୯୭୮ରେ ବିରୋଧୀଙ୍କ ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ସଫଳତା ମିଳିଥିଲା । ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରସ୍ଥିତି ପରେ ହୋଇଥିବା ନିର୍ବାଚନରେ ଜନତା ପାର୍ଟିକୁ ମିଳିଥିଲା ବହୁମତ । ଏବଂ ମୋରାଜୀ ଦେଶାଇ ହୋଇଥିଲେ ଦେଶର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ । ମୋରାରଜୀ ସରକାରଙ୍କ କାର୍ୟ୍ୟକାଳ ସମୟରେ ଦୁଇ ଥର ତାଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଆସିଥିଲା । ତେବେ ପ୍ରଥମ ଥର ପ୍ରସ୍ତାବରେ ତାଙ୍କୁ କୌଣସି ସମସ୍ୟା ହୋଇ ନଥିଲା । କିନ୍ତୁ ୧୯୭୮ରେ ଦ୍ବିତୀୟ ଥର ହୋଇଥିବା ପ୍ରସ୍ତାବରେ ତାଙ୍କ ସରକାରଙ୍କ ଘଟକ ଦଳ ମଧ୍ୟରେ ମତଭେଦ ଦେଖାଦେଇଥିଲା । ନିଜ ହାର ଅନୁମାନ କରି ମୋରାରଜୀ ଦେଶାଇ ମତ – ବିଭାଜନ ପୂର୍ବରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ ।
ନରସିଂମ୍ହା ରାଓଙ୍କୁ ତିନି ଥର କରିବାକୁ ପଡିଥିଲା ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବର ସାମ୍ନା :
ଶାସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ପରି ନରସିଂମ୍ହାଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ତିନି ଥର ଅନସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବର ସାମ୍ନା କରିବାକୁ ପଡିଥିଲା । ୧୯୯୩ରେ ବହୁତ କମ୍ ଅନ୍ତରରେ ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ମାତ୍ ଦେଇପାରିଥିଲେ । ମାତ୍ର ୧୪ ଟି ଭୋଟ୍ ଅନ୍ତରରେ ବଂଚିଥିଲା ନରସିମ୍ହାଙ୍କ ସରକାର ।
ଭାଙ୍ଗିଥିଲା ଅଟଳ ସରକାର :
ଏନଡିଏ ସରକାରଙ୍କ ପୂର୍ବତନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଅଟଳ ବିହାରୀ ବାଜପେୟୀ ବିରୋଧୀ ଦଳରେ ଥିବା ସମୟରେ ଦୁଇ ଥର ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଣିଥିଲେ । ଯେତେବେଳେ ବାଜପେୟୀ ନିଜେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହେଲେ ଯେତେବେଳେ ତାଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଦୁଇ ଥର ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବର ସାମ୍ନା କରିବାକୁ ପଡିଥିଲା । ପ୍ରଥମ ଥର ସେ ନିଜ ସରକାର ବଂଚାଇ ପାରିନଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଦ୍ବତୀୟ ଥର ବିରୋଧୀଙ୍କୁ ଦେଇଥିଲେ ମାତ୍ ।
ଜୟଲଳିଥା ସମର୍ଥନ ଫେରାଇ ନେବାରୁ ବାଜପେୟୀ ସରକାରଙ୍କୁ ୧୯୯୯ରେ ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ସାମ୍ନାକ କରିବାକୁ ପଡିଥିଲା । ସବୁଠୁ କମ୍ ଭୋଟ୍ ଆର୍ଥାତ୍ ଗୋଟିଏ ଭୋଟରେ ହାରିଥିଲେ ପୂର୍ବତନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଅଟ୍ଟଳ ବିହାରୀ ବାଜପେୟୀ। ସେ ମତ ବିଭାଜନ ପୂର୍ବରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇ ଦେଇଥିଲେ । ଏହାପରେ ୨୦୦୩ରେ କଂଗ୍ରେସ ବାଜପେୟୀ ସରକାର ବିରୋଧରେ ଆଣିଥିଲେ ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ। ତେବେ ସେତେବେଳେ ଏନଡିଏ ସରକାର ପାଖରେ ରହିଥିଲା ବହୁମତ। ଏନଡିଏକୁ ମିଳିଥିଲା ୩୧୨ ଭୋଟ୍ ଯେତେବେଳେ ମାତ୍ର ୧୮୬ ଭୋଟରେ ସୀମିତ ରହିଗଲା ବିପକ୍ଷ ।
ଅଳ୍ପ ଭୋଟରେ ବଂଚିଗଲେ ମନମୋହନ ସରକାର :
ସେହିପରି ୨୦୦୪ରେ ୟୁପିଏ ସରକାର କ୍ଷମତାକୁ ଆସିବା ପରେ ୨୦୦୮ରେ ଆସ୍ଥା ଭୋଟର ସାମନା କରିଥିଲା। ୟୁପିଏ ମେଣ୍ଟରୁ ବାମଦଳ ସମର୍ଥନ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରି ନେବା ପରେ ଲୋକସଭାରେ ସଂଖ୍ୟା ଗରିଷ୍ଠତାର ପ୍ରମାଣ ଦେଇଥିଲେ ମନମୋହନ ସିଂହ। ଭୋଟିଂରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲେ।